Vào mùa hè, nhiệt độ thường xuyên tăng cao kèm theo những cơn mưa thất thường khiến cơ thể cảm thấy oi bức, khó chịu, nổi mẩn, tiêu hóa kém, mất ngủ hoặc sinh nhiệt nội.
Các chuyên gia đông y khuyến nghị nên bổ sung 3 loại thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt và giải độc, bao gồm: dưa hấu, bo bo và dưa leo. Đây đều là những thực phẩm tự nhiên giúp làm mát cơ thể hiệu quả.
Ngoài ra, lá sen còn có thể dùng để pha trà uống hàng ngày, giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ giảm cân và tăng cường đề kháng, phòng ngừa cảm cúm trong mùa hè.
Dưa hấu có tác dụng thanh nhiệt và giải khát
Ngải Lê Tư, chuyên gia đông y, hay còn gọi là bác sĩ y học cổ truyền giàu kinh nghiệm người Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, dưa hấu là loại trái cây biểu tượng của mùa hè, đặc biệt vào thời điểm giao mùa xuân - hè là lúc dưa hấu vào vụ thu hoạch rộ nhất.
Không chỉ ngon miệng, theo đông y dưa hấu còn mang tính hàn (mát), có công dụng thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu và hỗ trợ thải độc trong mùa hè.
Loại trái này chứa hàm lượng nước và vitamin dồi dào, giúp duy trì cân bằng nước trong cơ thể và ngăn ngừa tình trạng mất nước trong những ngày nắng nóng của mùa hè.
Tuy nhiên, chuyên gia Ngải Lê Tư nhấn mạnh rằng, không nên ăn quá nhiều dưa hấu, vì tính hàn cao có thể gây rối loạn tiêu hóa, dễ dẫn đến tiêu chảy, đặc biệt ở những người có cơ địa hàn hoặc hệ tiêu hóa yếu.
Bo bo giúp điều hòa nước trong cơ thể, giảm tình trạng phù nề
Chuyên gia đông y Ngải Lê Tư cho biết, hạt bo bo (hay còn được gọi là ý dĩ, dĩ mễ, cườm thảo) cũng có tính hàn, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và tiêu phù. Vào thời điểm giao mùa xuân - hè, nhiều người dễ gặp phải tình trạng ứ đọng nước trong cơ thể do độ ẩm cao hoặc ra mồ hôi không đủ, trong y tế thường gọi là giảm tiết mồ hôi.
Trong trường hợp này, việc bổ sung hạt bo bo vào khẩu phần ăn, thông qua các món như cháo, chè hoặc nấu cùng các loại ngũ cốc, sẽ là món ăn giúp điều hòa lượng nước trong cơ thể, từ đó hỗ trợ giảm phù nề, cải thiện trao đổi chất và thải độc qua đường tiểu tiện.
Dưa leo thanh nhiệt và hỗ trợ hạ hỏa
Chuyên gia Ngải Lê Tư cho biết, dưa leo (còn gọi là dưa chuột) là thực phẩm lý tưởng cho mùa hè, có tính mát, giúp giải nhiệt, cung cấp nước và các chất dinh dưỡng cần thiết, làm mát cơ thể, lợi tiểu và thúc đẩy thải độc qua đường tiết niệu. Đồng thời, nó còn hỗ trợ giảm cân và làm đẹp da. Đặc biệt, dưa leo rất hữu ích trong điều kiện thời tiết nóng ẩm nhờ khả năng giải nhiệt và chống ẩm cho cơ thể.
Ngoài ra, dưa leo rất giàu diệp lục tố, một chất chống oxy hóa tự nhiên, có vai trò hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch và tăng cường sức khỏe tổng thể. Dưa leo còn chứa vitamin C, kali, flavonoid có đặc tính chống viêm, giúp làm dịu niêm mạc tiêu hóa, rất tốt cho người dễ bị nóng trong người hoặc táo bón khi thời tiết oi bức mùa hè.
Theo y học cổ truyền, dưa leo có tác dụng sinh tân dịch (kích thích tiết nước bọt), thanh nhiệt, làm dịu tâm trạng, nhuận cổ họng, giải nhiệt và dưỡng nhan. Việc ăn sống dưa leo giúp giải nhiệt, hạ hỏa, thích hợp với người thường bị nóng trong người (người ta hay nói là nội nhiệt). Đặc biệt, món dưa leo trộn chua ngọt hoặc chua cay không chỉ giữ được tính hàn của dưa leo mà còn kích thích tiêu hóa, tăng cảm giác ngon miệng trong những ngày nắng nóng.
Tuy nhiên, không nên ăn quá nhiều dưa leo sống khi bụng đói hoặc với người có hệ tiêu hóa yếu vì dễ gây lạnh bụng, đau bụng.
Lá sen pha trà giúp giảm cân và phòng cảm cúm mùa hè
Ngoài các loại thực phẩm thanh nhiệt, chuyên gia Ngải Lê Tư còn khuyên nên sử dụng trà lá sen trong mùa hè. Chuyên gia Ngải Lê Tư cho biết, theo y học cổ truyền, lá sen còn có tên gọi khác là “hà diệp” có vị đắng, tính bình, thường được dùng trong đông y để hạ nhiệt, an thần, lợi tiểu và giảm mỡ máu, hỗ trợ giảm cân, đặc biệt phù hợp với người béo phì do tỳ hư và thấp trệ (dạ dày và lá lách bị suy yếu).
Khi được hãm trà, lá sen không chỉ giúp giải nhiệt, tiêu thử trong thời tiết oi bức, mà còn là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn sử dụng trà thảo dược hỗ trợ kiểm soát cân nặng.
Chuyên gia Ngải Lê Tư giải thích thêm, “tiêu thử” trong đông y đề cập đến các triệu chứng bệnh do nhiệt (nóng) gây ra, đặc biệt là trong mùa hè nóng bức. Nó có thể biểu hiện qua các triệu chứng như sốt, khát nước, bứt rứt và khó chịu trong người, ra mồ hôi, đau đầu, buồn nôn và đau bụng kèm tiêu chảy.
Trà lá sen giúp loại bỏ độ ẩm dư thừa trong cơ thể, hỗ trợ giảm cân tự nhiên và ngăn ngừa cảm mạo mùa hè do thời tiết thay đổi đột ngột giữa nắng nóng và mưa dông.
Trong mùa hè, uống trà lá sen có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, đồng thời giúp giảm bớt triệu chứng tiêu chảy nhẹ, hỗ trợ chức năng tiêu hóa. Nhờ đó, trà lá sen còn giúp phòng ngừa các rối loạn do tỳ vị thấp nhiệt gây ra như: cảm nóng mùa hè, tiêu chảy, đầy bụng và khó tiêu...
Ngoài ra, có thể kết hợp lá sen khô, hoa cúc hoặc trần bì để pha trà uống hằng ngày. Tuy nhiên, người có huyết áp thấp hoặc thể hàn cần thận trọng khi dùng thường xuyên trà kết hợp này.
