Cà rốt, một loại rau củ tưởng chừng rất đỗi quen thuộc, không có gì đặc biệt nhưng lại ẩn chứa lợi ích sức khỏe rất đáng kinh ngạc.
Cà rốt không chỉ giàu β-carotene, một tiền chất của vitamin A, mà còn có khả năng giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư vú, ung thư phổi và ung thư thực quản.
Bác sĩ dinh dưỡng nói, nếu biết chế biến đúng cách, đặc biệt là kết hợp cà rốt với chất béo lành mạnh khi nấu ăn (như dầu ô liu, dầu hạt lanh…) thì tỷ lệ hấp thu β-carotene có thể tăng lên hơn 6,5 lần, nhờ β-carotene là chất tan trong chất béo.
Điều này không chỉ giúp tăng cường chức năng miễn dịch, bảo vệ niêm mạc đường hô hấp và tiêu hóa, mà còn mang lại tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, từ đó giúp phòng ngừa tổn thương tế bào dẫn đến ung thư.

Giải mã “dinh dưỡng” của cà rốt
Lưu Bác Nhơn, bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng giàu kinh nghiệm người Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, cà rốt là nguồn cung cấp phong phú nhiều vi chất dinh dưỡng thiết yếu, đặc biệt là các chất dinh dưỡng thực vật và chất chống oxy hóa.
Trong đó, β-carotene sắc tố màu cam đỏ đặc trưng trong cà rốt là một dạng tiền vitamin A, khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành vitamin A, đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ thị lực (đặc biệt là thị lực ban đêm), tăng cường miễn dịch, hỗ trợ phục hồi niêm mạc và làn da.
Cà rốt còn chứa chất xơ hòa tan và không hòa tan, giúp cải thiện nhu động ruột, ổn định đường huyết, phòng ngừa táo bón. Kali trong cà rốt có khả năng hạ huyết áp nhẹ và bảo vệ tim mạch.
Ngoài ra, cà rốt còn cung cấp: vitamin C (chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch), vitamin K1 (hỗ trợ quá trình đông máu và sức khỏe xương và vitamin nhóm B (tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng).
Bác sĩ Lưu Bác Nhơn còn nhấn mạnh, cà rốt còn chứa nhiều hợp chất thực vật khác như lutein và α-carotene, có tác dụng bảo vệ mắt, chống viêm và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
Đây là lý do cà rốt được xem là một “siêu thực phẩm phòng bệnh” trong dinh dưỡng hằng ngày.
Cà rốt mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội
Bác sĩ Lưu Bác Nhơn cho biết, một nghiên cứu tổng quan quy mô lớn công bố trên tạp chí Journal of the Science of Food and Agriculture năm 2023 cho thấy, việc tiêu thụ cà rốt thường xuyên, cùng với β-carotene, có mối liên hệ rõ rệt với giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm:
• Ung thư vú,
• Ung thư phổi,
• Ung thư dạ dày,
• Ung thư thực quản,
• Ung thư tuyến tiền liệt.
Nồng độ β-carotene trong cơ thể càng cao thì nguy cơ mắc các bệnh trên càng thấp, cho thấy tác dụng bảo vệ sức khỏe mạnh mẽ của hợp chất này.
Bên cạnh đó, nghiên cứu còn chỉ ra cà rốt có thể giảm nguy cơ gãy xương, đục thủy tinh thể, bệnh alzheimer và thậm chí giảm tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân. Đặc biệt, một phát hiện đáng chú ý: nấu cà rốt cùng chất béo tốt, hay còn gọi là chất béo lành mạnh (như dầu ô liu, dầu hạt lanh…) có thể làm tăng khả năng hấp thu β-carotene lên đến 6,5 lần so với khi ăn sống.
Đây là cơ sở khoa học quan trọng để khuyến nghị chế biến cà rốt kèm với chất béo tốt, giúp tối ưu hóa giá trị dinh dưỡng và phòng bệnh hiệu quả hơn của cà rốt.
Món ngon bổ dưỡng tốt cho sức khỏe từ cà rốt
Bác sĩ Lưu Bác Nhơn nói, cà rốt không chỉ là “người bạn” của đôi mắt trẻ nhỏ, mà còn là thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, hỗ trợ phòng ung thư và tăng cường miễn dịch cho người lớn. Dưới đây là các món ăn dễ chế biến từ cà rốt, vừa ngon miệng, vừa bổ dưỡng tốt cho sức khỏe:
1. Cà rốt hấp kèm sốt chanh và dầu giấm
• Vị thanh nhẹ, dễ ăn, phù hợp với mọi độ tuổi.
• Kết hợp dầu ô liu và nước cốt chanh giúp tăng cường hấp thu các chất chống oxy hóa tan trong dầu (như beta-caroten).
• Ăn khi còn nóng ấm sẽ cảm nhận rõ độ ngọt tự nhiên và mùi thơm nhẹ nhàng từ cà rốt.
• Thích hợp làm món khai vị hoặc ăn nhẹ vào buổi chiều.
2. Cà rốt xào cần tây và mộc nhĩ
• Món xào này giàu chất xơ, ít dầu mỡ, giòn và thanh mát, giúp hỗ trợ tiêu hóa, ổn định huyết áp và cải thiện tình trạng táo bón.
• Đặc biệt phù hợp cho những người có vấn đề về huyết áp cao, chuyển hóa kém hoặc rối loạn tiêu hóa. Mộc nhĩ giúp nhuận tràng, cần tây giàu kali hỗ trợ điều hòa huyết áp, cà rốt bổ sung vitamin A và chất chống oxy hóa.
3. Súp rau củ cà rốt và hành tây
• Món súp canh này có tính ấm, dễ tiêu hóa, hỗ trợ giải độc và dưỡng vị và phòng ngừa táo bón, rất thích hợp dùng vào lúc giao mùa hoặc khi cơ thể mệt mỏi, tiêu hóa kém.
• Phù hợp với người có hệ tiêu hóa yếu hoặc cần bồi bổ sau khi khỏi bệnh.
Khuyến nghị của bác sĩ dinh dưỡng
• Cà rốt nên được ăn 2-3 lần mỗi tuần với nhiều cách chế biến khác nhau (xào, hấp, luộc, nấu súp, nấu canh...).
• Luôn kết hợp với chất béo tốt như dầu ô liu, dầu mè để giúp cơ thể hấp thu tốt các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E.
• Không chỉ tốt cho trẻ nhỏ, cà rốt còn là “vệ sĩ” chống oxy hóa, hỗ trợ điều hòa miễn dịch và phòng chống bệnh mạn tính ở người lớn.