Tin tứcKết quả nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Science Alert, do nhóm chuyên gia thuộc Đại học Bristol (Anh) thực hiện, cho thấy bầu khí quyển của Titan không ổn định như các giả thuyết trước đó. Dữ liệu thu thập trong suốt 13 năm bằng thiết bị quan sát hồng ngoại cho thấy bầu khí quyển của thiên thể này bị nghiêng và dao động theo kiểu quay tròn giống như một con quay hồi chuyển.
Các nhà khoa học từng cho rằng khí quyển của Titan sẽ song song với bề mặt mặt trăng này và quay ổn định quanh Sao Thổ. Tuy nhiên, phân tích mới chỉ ra rằng lớp khí quyển có xu hướng nghiêng và lắc nhẹ theo mùa.
“Đây là hiện tượng chưa từng được ghi nhận trong hệ Mặt Trời. Khí quyển của Titan như một con quay nhỏ trong không gian, vừa giữ thăng bằng, vừa lắc nhẹ, điều mà trước đây chúng tôi chưa từng nghĩ tới,” nhà khoa học hành tinh Lucy Wright, thành viên nhóm nghiên cứu, chia sẻ.
Các nhà nghiên cứu nhận định hành vi bất thường này có thể xuất phát từ sự tương tác phức tạp giữa quỹ đạo quay của Titan quanh Sao Thổ và Sao Thổ quanh Mặt Trời. Titan mất gần 30 năm Trái Đất để hoàn thành một vòng quay quanh Mặt Trời, dẫn đến những biến động về nhiệt độ và khí hậu vô cùng mạnh mẽ.
Điểm thú vị là dù độ lớn của độ nghiêng thay đổi theo mùa, nhưng hướng nghiêng của khí quyển Titan vẫn giữ nguyên trong suốt hơn một thập kỷ quan sát. Hiện tượng này càng làm tăng thêm sức hút bí ẩn của mặt trăng từng được NASA xem là ứng cử viên sáng giá nhất để tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất.
Nhóm khoa học đặt giả thuyết rằng Titan có thể từng trải qua một vụ va chạm lớn trong quá khứ, khiến khí quyển bị rung chuyển và để lại hậu quả đến ngày nay. Dấu vết của sự kiện đó hiện vẫn nằm đâu đó trong lớp khí quyển dày đặc của mặt trăng này.
NASA đang chuẩn bị cho sứ mệnh Dragonfly — tàu thăm dò bay tự động đầu tiên trên một mặt trăng xa xôi. Dự kiến được phóng vào năm 2034, Dragonfly sẽ hạ cánh xuống Titan để thu thập dữ liệu trực tiếp về bầu khí quyển, bề mặt và các yếu tố hóa học liên quan đến khả năng tồn tại sự sống.
Các nhà khoa học kỳ vọng Dragonfly có thể giúp làm rõ hiện tượng nghiêng khí quyển và tìm hiểu lịch sử khí hậu của Titan, từ đó cung cấp manh mối quan trọng cho việc nghiên cứu các hành tinh và mặt trăng có điều kiện tự nhiên giống Trái Đất.
Titan từ lâu đã được giới khoa học quan tâm bởi sở hữu bầu khí quyển dày, hệ thống sông hồ và chu kỳ mưa tương tự Trái Đất. Việc khám phá các bí ẩn ở đây không chỉ giúp giải mã lịch sử hình thành hệ Mặt Trời mà còn mở rộng hiểu biết về khả năng tồn tại sự sống ở những thiên thể khác.
Hiện tượng khí quyển dao động kỳ lạ trên Titan đang nhắc nhở con người rằng vũ trụ vẫn còn vô vàn điều chưa thể lý giải, và những sứ mệnh như Dragonfly chính là chìa khóa để từng bước khám phá các bí mật ấy.
