Đề xuất giảm mạnh tiền sử dụng đất khi chuyển từ đất vườn sang đất ở

Chính sách nhằm giảm gánh nặng tài chính và tạo điều kiện thuận lợi cho hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu hợp thức hóa đất ở.

Nội dung này được nêu trong dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về tháo gỡ, xử lý các vướng mắc trong việc tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở.

Dự thảo áp dụng cho các trường hợp chuyển từ đất có nguồn gốc là đất vườn, ao, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở thuộc khu dân cư nhưng chưa được công nhận là đất ở sang đất ở, hoặc đất vườn, ao gắn liền với đất ở nhưng đã tách ra để chuyển quyền hoặc được đo đạc tách riêng trước ngày 1/7/2004.

Theo dự thảo, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quy định mức thu tiền sử dụng đất theo nguyên tắc:

• Với diện tích trong hạn mức giao đất ở, mức thu không thấp hơn 30% tiền sử dụng đất tính theo Nghị định của Chính phủ về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

• Với diện tích vượt hạn mức, mức thu tối thiểu 50%, nhưng chỉ áp dụng cho tối đa 500m²; phần vượt quá 500m² phải nộp 100% tiền sử dụng đất như quy định hiện hành.

Mức thu này chỉ áp dụng một lần cho mỗi hộ hoặc cá nhân. Các lần chuyển mục đích tiếp theo sẽ tính theo quy định chung của Chính phủ. Mức thu cụ thể từng địa phương do UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định.

Hạn mức giao đất để tính tiền được xác định tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích, và mỗi hộ gia đình, cá nhân (kể cả hộ tách ra) chỉ được xác định hạn mức một lần. Nếu nhiều hộ được phép tách thửa, hạn mức được tính riêng cho từng thửa đất. Trường hợp sử dụng chung một thửa đất mà không được tách, việc tính hạn mức căn cứ vào hộ hoặc cá nhân đại diện đứng tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo Điều 8 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP, tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích được xác định dựa trên chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp. Vì vậy, người dân theo dự thảo mới chỉ phải nộp 30-50% phần chênh lệch, thay vì 100% như hiện nay.

Bộ Tài chính cho rằng, phương án này sẽ giảm áp lực tài chính, đặc biệt với các hộ dân có đất vườn trong khu dân cư, muốn hợp thức hóa đất ở để xây nhà hoặc sang nhượng hợp pháp. Chính sách mới được kỳ vọng sẽ khuyến khích người dân thực hiện đúng quy định, đồng thời giúp tăng hiệu quả quản lý đất đai và nguồn thu ngân sách.

Cơ quan soạn thảo cũng cho biết, Chính phủ đang xem xét để sớm ban hành nghị quyết. Đồng thời, Bộ Tài chính kiến nghị đưa quy định này vào Luật Đất đai nhằm bảo đảm thống nhất pháp lý và phù hợp thực tiễn.

Theo Bộ Tài chính, việc điều chỉnh mức thu tiền sử dụng đất theo hướng linh hoạt, sát thực tế sẽ hỗ trợ người dân, tăng nguồn thu ổn định, góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển minh bạch và bền vững.