Tin tứcSở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sóc Trăng phối hợp UBND huyện Châu Thành đã tổ chức lễ đón nhận quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Lễ hội Thắk Côn (lễ Cúng Dừa) là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Đây là sự kiện quan trọng, ghi nhận những giá trị tâm linh và bản sắc văn hóa độc đáo được cộng đồng người Khmer gìn giữ, lưu truyền suốt hơn ba thế kỷ.
Theo truyền thuyết, lễ hội hình thành cách đây khoảng 300 năm tại vùng đất An Trạch (xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng). Tương truyền nơi đây từng xuất hiện một gò đất có hình dạng chiếc cồng, khi giẫm chân lên phát ra âm thanh vang vọng. Người dân tin là điềm linh thiêng nên lập miếu thờ và tổ chức lễ cúng vào rằm tháng 3 âm lịch hằng năm tại chùa Mahasal Thatmon.
Tên gọi Thắk Côn bắt nguồn từ tiếng Khmer, có nghĩa là “Đạp Cồng”, phản ánh truyền thuyết và đặc điểm văn hóa địa phương.
Lễ hội Thắk Côn hiện được tổ chức trong 5 ngày, từ 13 đến 17 tháng 3 âm lịch, với nghi lễ chính diễn ra ngày 15. Đây là dịp người dân Khmer Nam bộ bày tỏ lòng biết ơn trời đất, thần linh và ông bà tổ tiên, cầu mong mùa vụ thuận lợi, mưa thuận gió hòa. Thời điểm tổ chức cũng trùng với đầu mùa vụ mới, góp phần thể hiện nét văn hóa nông nghiệp sâu sắc của cư dân bản địa.
Một trong những lễ vật đặc trưng của lễ hội là bình bông làm từ trái dừa tươi – còn gọi là Slathodon. Bình được chế tác thủ công, cắm hoa vạn thọ, hoa cúc và lá trầu, tượng trưng cho sự thanh khiết và mong muốn có nguồn nước ngọt dồi dào trong mùa khô hạn. Việc dâng cúng trái dừa phản ánh triết lý sống hài hòa với tự nhiên của người Khmer trong điều kiện khí hậu miền Tây Nam Bộ.
Không gian lễ hội không chỉ là nơi thực hành tín ngưỡng mà còn trở thành điểm hội tụ văn hóa cộng đồng. Các hoạt động nghệ thuật dân gian như múa Chhay-dăm, Dù kê, Rom Vong và nhạc ngũ âm Khmer góp phần làm cho không khí lễ hội thêm sinh động, vui tươi nhưng vẫn trang nghiêm, thiêng liêng.
Đây cũng là dịp để cộng đồng người Khmer tại Sóc Trăng và các tỉnh lân cận gặp gỡ, gắn kết, đồng thời tăng cường giao lưu văn hóa với người Kinh, người Hoa.
Ông Sơn Pô – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sóc Trăng – cho biết, lễ hội Thắk Côn ngày càng thu hút đông đảo người dân và du khách. Tỉnh đang xây dựng Đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản nhằm hình thành sản phẩm du lịch đặc trưng, gắn với quảng bá bản sắc văn hóa Khmer, góp phần nâng cao đời sống cộng đồng và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Lễ hội Thắk Côn được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm tự hào của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng mà còn là minh chứng cho sự phong phú, đa dạng của văn hóa Việt Nam. Đây cũng là bước quan trọng trong chiến lược bảo tồn và khai thác bền vững các giá trị văn hóa truyền thống trong bối cảnh hội nhập hiện nay.
