Tin tứcTheo quy định mới, UBND cấp xã có quyền cấp giấy phép xây dựng cho một số loại công trình, bao gồm cả nhà ở riêng lẻ tại khu đô thị, trung tâm cụm xã, khu bảo tồn và di tích lịch sử - văn hóa.
Không chỉ dừng ở cấp phép, cấp xã còn chịu trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, xác minh quy hoạch, chấp thuận địa điểm xây dựng, giám sát thi công và tổ chức cưỡng chế công trình vi phạm.
Điều này đồng nghĩa với việc lực lượng cơ sở vốn trước đây chỉ tham gia phối hợp nay phải gánh vác vai trò then chốt trong đảm bảo trật tự xây dựng.
Trước hợp nhất, TPHCM duy trì lực lượng thanh tra xây dựng trực thuộc Sở Xây dựng. Đến cuối năm 2019, lực lượng này được tổ chức thành các đội thanh tra địa bàn quận, huyện.
Sau khi hợp nhất với Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu và TP Thủ Đức (cũ), từ 1/7/2025, TPHCM hiện có 30 đội kiểm tra chuyên ngành với gần 900 nhân sự, chia thành 6 đội khối cơ quan, 5 đội cơ động và 19 đội phụ trách khu vực, phủ kín 168 phường, xã, đặc khu.
Số lượng này vẫn chưa đủ để đáp ứng khối lượng công việc mới nhất là khi cấp xã phải trực tiếp xử lý hàng ngàn hồ sơ cấp phép và giám sát thực địa.
Để lấp khoảng trống nhân sự, Giám đốc Sở Xây dựng Võ Hoàng Ngân trình phương án biệt phái một phần biên chế từ các đội khu vực của phòng kiểm tra chuyên ngành về hỗ trợ cấp xã. Thời gian biệt phái dự kiến tối đa 24 tháng, sau đó TP sẽ tổng kết, đánh giá hiệu quả và đưa ra phương án lâu dài.
Các tiêu chí điều chuyển sẽ dựa trên diện tích tự nhiên, dân số, số lượng công trình xây dựng và tình hình vi phạm trật tự xây dựng tại từng địa phương.
Sở Nội vụ đã đồng thuận với đề xuất này, khẳng định thẩm quyền biệt phái công chức đã được UBND TP ủy quyền cho Giám đốc Sở Xây dựng, đồng thời phù hợp với quy định của Nghị định 175/2024 về phân cấp quản lý trật tự xây dựng.
Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cũng chỉ đạo Sở Nội vụ phối hợp Sở Xây dựng khẩn trương nghiên cứu mô hình “đội quản lý trật tự đô thị cấp xã” theo hướng tinh gọn, phù hợp với đặc thù từng địa bàn. Song song đó, việc đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ cấp xã sẽ là chìa khóa để đảm bảo tính bền vững của mô hình mới.
Việc phân cấp quản lý về tận cấp xã được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn quy trình, nâng cao tính minh bạch và xử lý vi phạm nhanh chóng hơn. Để tránh tình trạng quá tải hoặc buông lỏng giám sát, TPHCM buộc phải có giải pháp nhân sự kịp thời và hiệu quả.
