Tin tứcMột trong những nội dung được thảo luận sôi nổi nhất là việc sắp xếp, bố trí cán bộ sau khi thành phố chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp (TP và xã, phường, đặc khu) từ ngày 1/7/2025.
Theo Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM Phạm Thị Thanh Hiền, đến ngày 8/9, TPHCM đã giải quyết chính sách cho 5.997 cán bộ nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178. Đây được xem là bước quan trọng để tinh gọn bộ máy. Quá trình triển khai đã phát sinh nhiều khó khăn trong cân đối và bố trí lại nhân sự.
Nhiều xã, phường, đặc khu phản ánh tình trạng thiếu cán bộ chuyên trách, đặc biệt trong các lĩnh vực “nóng” như quản lý đất đai, xây dựng, môi trường, dự án và tài chính. Một số vị trí khác lại bị thừa, dẫn đến sự chồng chéo, kém hiệu quả.
Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được thẳng thắn thừa nhận, dù mô hình hai cấp bước đầu cho thấy hiệu quả nhưng tình trạng “cán bộ vừa thừa vừa thiếu” đang ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý và phục vụ người dân. Đã có trường hợp chủ tịch phường, xã xin nghỉ vì áp lực công việc, thiếu nhân sự hỗ trợ.
Một trong những vướng mắc lớn nhất là quản lý trật tự đô thị và xây dựng. Sau khi UBND cấp huyện giải thể, các đội quản lý trật tự đô thị thuộc phòng kinh tế, hạ tầng, đô thị cũ cũng ngừng hoạt động. Việc thanh tra địa bàn của Sở Xây dựng chưa kịp tái cơ cấu đã khiến nhiều xã, phường không còn lực lượng chuyên trách để kiểm tra, xử lý vi phạm xây dựng.
Để khắc phục, Sở Nội vụ đã phối hợp cùng Sở Xây dựng thành lập 19 tổ địa bàn phụ trách quản lý trật tự xây dựng, đất đai tại 168 xã, phường, đặc khu. 900 nhân sự từ đội thanh tra địa bàn Sở Xây dựng được biệt phái về cơ sở để đảm bảo công tác giám sát. Đây là giải pháp tạm thời nhưng cần sự phối hợp chặt chẽ để không làm gián đoạn quản lý.
Theo bà Hiền, một nguyên nhân khiến bộ máy cơ sở gặp khó là việc giao biên chế trước đây mang tính cơ học, không căn cứ vào đặc thù từng địa phương. Có nơi thừa nhân sự, có nơi lại thiếu trầm trọng. Thực tế, mỗi phòng của UBND xã, phường chỉ có 5-7 công chức nhưng phải đảm nhiệm từ 4-9 mảng việc khác nhau.
Đơn cử, phòng văn hóa cấp xã thường có 8-10 công chức, song lại phải quản lý tới 8 lĩnh vực vốn thuộc nhiều sở chuyên ngành như Nội vụ, Văn hóa - Thể thao, Y tế, Khoa học - Công nghệ, Du lịch, An toàn thực phẩm… Khối lượng công việc quá lớn khiến chất lượng và tiến độ giải quyết hồ sơ hành chính bị ảnh hưởng, đồng thời gây áp lực nặng nề cho cán bộ.
Trước thực trạng trên, Sở Nội vụ cùng Thường trực UBND TPHCM khảo sát trực tiếp tại các xã, phường để nắm bắt nhu cầu. Nếu vị trí nào thiếu, Sở sẽ tham mưu điều động cán bộ từ sở ngành xuống hỗ trợ. Đến nay vẫn chưa nhận được báo cáo chính thức từ cơ sở.
Song song đó, thành phố đã giao 190 biên chế từ các sở ngành về hoạt động tại 38 tổ địa bàn thuộc Trung tâm phục vụ hành chính công. Đây là cách làm nhằm tăng cường nhân sự tại chỗ, đồng thời tạo cơ hội cho cán bộ sở ngành trải nghiệm thực tiễn cơ sở, từ đó nâng cao năng lực.
Thành phố cũng khuyến khích xã, phường chủ động lựa chọn, đào tạo cán bộ nguồn tại chỗ để bổ sung cho các tổ địa bàn, vừa giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân sự, vừa tạo sự ổn định lâu dài.
