Tin tứcNgày 9/8, New York Times đưa tin Ukraine và nhiều quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đã cử các quan chức cấp cao tới London (Anh) để trao đổi với phái đoàn Mỹ về nội dung hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ, dự kiến diễn ra ngày 15/8 tại bang Alaska (Mỹ).
Tại cuộc gặp này, EU khẳng định tiếp tục ủng hộ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đồng thời vận động Washington cân nhắc quan điểm chung của EU và Kiev về lộ trình đạt hòa bình tại Ukraine.
Theo các quan chức châu Âu, ưu tiên hàng đầu là đạt được một thỏa thuận ngừng bắn trước khi bàn tới các vấn đề lãnh thổ. Kiev khẳng định sẽ không giao cho Nga bất cứ khu vực nào mà Moscow chưa kiểm soát. Các bên cũng nhấn mạnh mọi thỏa thuận phải bao gồm điều khoản bảo đảm an ninh lâu dài cho Ukraine, trong đó có cam kết từ Mỹ.
EU cảnh báo Washington và Moscow không thể ký kết bất kỳ thỏa thuận nào liên quan đến Ukraine nếu không có sự tham gia của Kiev và các nước châu Âu, những bên được xem là trực tiếp gánh vác trách nhiệm đảm bảo an ninh cho Ukraine sau chiến sự.
Wall Street Journal cho biết phái đoàn Mỹ tham dự cuộc họp tại London gồm Phó tổng thống J.D. Vance, Ngoại trưởng Marco Rubio cùng hai đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump là Steve Witkoff và Keith Kellogg.
Phía châu Âu và Ukraine chưa tiết lộ chi tiết về nội dung trao đổi. Tuy nhiên, tối 9/8 (giờ địa phương), Tổng thống Zelensky ra tuyên bố nhấn mạnh Ukraine “sẽ không cho Nga cơ hội chia cắt lãnh thổ” và kêu gọi tìm kiếm “một nền hòa bình xứng đáng”.
Ông Zelensky cho biết mục tiêu của Kiev là đạt lệnh ngừng bắn ngay lập tức, sau đó mới tiến hành đàm phán về giải pháp lâu dài. “Không phải ngừng bắn sau nhiều tháng, mà là ngay lập tức. Tổng thống Trump đã nói với tôi như vậy và tôi hoàn toàn ủng hộ”, ông nói.
Từ Paris, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron xác nhận đã điện đàm với ông Zelensky, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Thủ tướng Đức Friedrich Merz về tình hình Ukraine. Ông Macron nhấn mạnh: “Tương lai của Ukraine không thể được định đoạt nếu không có người dân Ukraine, những người đã chiến đấu cho tự do và an ninh của mình hơn ba năm qua. Châu Âu cũng phải là một phần của giải pháp vì điều này liên quan trực tiếp đến an ninh của chúng tôi”.
Phía Nga và Mỹ chưa đưa ra phản hồi chính thức về thông tin trên. Rạng sáng 9/8 (giờ Hà Nội), Tổng thống Donald Trump xác nhận ông sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska để thảo luận các phương án chấm dứt xung đột.
Trong tuyên bố, ông Trump hé lộ một số nội dung liên quan đến lãnh thổ: “Chúng ta sẽ lấy lại một số và trao đổi một số. Sẽ có một số điều chỉnh lãnh thổ nhằm mang lại lợi ích cho cả hai bên, nhưng sẽ bàn chi tiết sau”.
Ngay trong ngày, Tổng thống Zelensky bác bỏ khả năng này, khẳng định quan điểm của Ukraine đã được quy định trong Hiến pháp: “Không ai được phép đi chệch khỏi định hướng đó. Người dân Ukraine không trao đổi đất đai của họ”.
Hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin dự kiến là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Giới phân tích nhận định cuộc gặp này có thể định hình cục diện đàm phán hòa bình Ukraine, song cũng tiềm ẩn nguy cơ làm gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu nếu Kiev bị gạt ra ngoài quá trình thương lượng.
