Đây là thỏa thuận quốc phòng lớn nhất từ trước đến nay giữa hai nước, với giá trị lên tới 6 tỷ USD.
Thông tin được Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles công bố ngày 5/8. Ông Marles nhấn mạnh: “Tàu khu trục lớp Mogami là lựa chọn tốt nhất cho Úc. Đây là tàu thế hệ mới, có khả năng tàng hình và tích hợp 32 ống phóng thẳng đứng có thể phóng tên lửa tầm xa.”
Thỏa thuận được thông qua sau cuộc họp ngày 4/8 của Ủy ban An ninh Quốc gia Chính phủ Úc, cơ quan đã quyết định chọn khinh hạm Mogami thay vì tàu MEKO A-200 của hãng ThyssenKrupp Marine Systems (Đức).

Trong kế hoạch này, ba tàu đầu tiên sẽ được đóng tại Nhật Bản, trong khi tám chiếc còn lại sẽ được sản xuất tại xưởng đóng tàu ở Tây Úc. Dự kiến toàn bộ đội tàu mới sẽ lần lượt đi vào hoạt động từ năm 2030, thay thế cho hạm đội tàu lớp Anzac hiện nay – vốn đã phục vụ trong Hải quân Hoàng gia Úc hơn hai thập kỷ.
Khinh hạm lớp Mogami là một trong những mẫu tàu chiến hiện đại nhất của Nhật Bản, có khả năng hoạt động linh hoạt trong tác chiến chống ngầm, phòng không và tấn công mặt biển. Thiết kế của tàu nhấn mạnh vào khả năng tàng hình, tốc độ cao và hệ thống cảm biến hiện đại – đặc biệt phù hợp với chiến lược phòng thủ hàng hải của Úc trong bối cảnh cạnh tranh khu vực ngày càng gia tăng.
Theo Bộ trưởng Marles, đây là bước đi chiến lược nhằm hiện đại hóa năng lực tác chiến của hải quân Úc, trong đó ưu tiên các khinh hạm đa nhiệm có thể bảo vệ hiệu quả các tuyến đường thương mại đường biển – yếu tố then chốt của nền kinh tế nước này.
Trước đó, vào năm 2024, chính phủ Úc đã công bố kế hoạch chi hàng tỷ đô la để đầu tư các khinh hạm thế hệ mới có thể tác chiến ngầm và phòng không. Thỏa thuận với Nhật Bản cũng được xem là minh chứng cho sự tăng cường hợp tác chiến lược giữa hai quốc gia trong lĩnh vực quốc phòng, giữa bối cảnh cả hai đều đang chú trọng củng cố vai trò an ninh tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Việc một phần lớn tàu sẽ được đóng tại Úc cũng được kỳ vọng sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp đóng tàu trong nước, tạo việc làm và chuyển giao công nghệ quốc phòng quan trọng từ Nhật Bản.
Dự án này diễn ra song song với các cam kết quốc phòng khác của Úc, như thỏa thuận AUKUS với Mỹ và Anh về phát triển tàu ngầm hạt nhân, cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt trong chiến lược quốc phòng của Canberra – từ phòng thủ truyền thống sang khả năng răn đe và chủ động hơn trước các mối đe dọa mới trong khu vực.