Tin tứcMột báo cáo mới của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy chi tiêu toàn cầu cho các trung tâm dữ liệu dự kiến đạt 580 tỷ USD vào năm 2025, cao hơn 40 tỷ USD so với mức đầu tư cho các nguồn cung dầu mỏ mới.
Theo IEA, lượng điện tiêu thụ của các trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) dự kiến tăng gấp năm lần vào cuối thập kỷ này, gấp đôi tổng lượng điện tiêu thụ hiện nay của toàn bộ các trung tâm dữ liệu. Sự gia tăng mạnh mẽ này đặt ra yêu cầu về hạ tầng năng lượng lớn hơn nhiều so với mức tăng dự kiến của các trung tâm dữ liệu thông thường, dù nhóm này cũng sẽ sử dụng nhiều điện hơn so với hiện tại.
IEA ước tính Mỹ sẽ chiếm 50% mức tăng trưởng nhu cầu điện, phần còn lại chủ yếu đến từ châu Âu và Trung Quốc. Đồng thời, phần lớn trung tâm dữ liệu mới đang được xây dựng tại các đô thị lớn với dân số trên 1 triệu người. Khoảng 50% số trung tâm mới có công suất từ 200 megawatt (MW) trở lên và đa số đặt gần các trung tâm dữ liệu đã tồn tại nhằm tối ưu hạ tầng và giảm chi phí vận hành.
Tuy nhiên, IEA cảnh báo tốc độ phát triển nhanh chóng của các trung tâm dữ liệu, đặc biệt trong khu vực đô thị, đi kèm nhiều rủi ro. Tình trạng tắc nghẽn lưới điện gia tăng trên diện rộng, cùng với hàng loạt dự án chờ kết nối lưới gây áp lực lớn cho nhiều khu vực. Tại miền bắc Virginia (Mỹ), thời gian chờ kết nối lưới cho các dự án trung tâm dữ liệu mới có thể kéo dài đến cả thập kỷ. Ở châu Âu, Dublin (Ireland) đã tạm dừng toàn bộ đề xuất kết nối lưới điện cho trung tâm dữ liệu mới đến năm 2028 để tránh quá tải hạ tầng.
Ngoài ra, chuỗi cung ứng hạ tầng lưới điện cũng trở thành điểm nghẽn đáng lo ngại. Một số doanh nghiệp, gồm Amperesand và Heron Power, đang nghiên cứu công nghệ máy biến áp bán dẫn – được kỳ vọng trở thành bước nâng cấp lớn cho hệ thống lưới điện vốn dựa trên công nghệ truyền thống đã tồn tại hàng thế kỷ. Công nghệ mới có thể cải thiện khả năng tích hợp năng lượng tái tạo và phản ứng nhanh hơn trước biến động tải điện. Tuy vậy, theo IEA, việc triển khai thực tế vẫn cần ít nhất 1-2 năm nữa, sau đó phải mất thêm thời gian để tăng quy mô sản xuất.
IEA dự báo đến năm 2035, phần lớn điện năng cung cấp cho trung tâm dữ liệu mới sẽ đến từ nguồn tái tạo, bất kể các quốc gia giữ nguyên hay siết chặt chính sách giảm phát thải. Trong đó, năng lượng Mặt Trời – vốn đã giảm mạnh chi phí trong những năm gần đây – trở thành lựa chọn hàng đầu cho các dự án trung tâm dữ liệu.
IEA ước tính khoảng 400 terawatt giờ (TWh) điện cho trung tâm dữ liệu trong thập kỷ tới sẽ đến từ nguồn tái tạo. Trong khi đó, khí đốt tự nhiên dự kiến cung cấp khoảng 220 TWh. Nếu các nhà máy điện hạt nhân mô-đun nhỏ hoạt động theo đúng kế hoạch, nguồn năng lượng này có thể đóng góp thêm khoảng 190 TWh cho hệ thống.
Báo cáo của IEA cho rằng những con số này cho thấy vai trò ngày càng lớn của trung tâm dữ liệu trong cấu trúc kinh tế toàn cầu, đồng thời phản ánh những thách thức lớn về năng lượng mà thế giới phải giải quyết ngay trong thập kỷ này.
