Trung Quốc thắt chặt hạn chế xuất khẩu đất hiếm, nhắm vào lĩnh vực quân sự và chip

Trung Quốc, quốc gia thống trị ngành đất hiếm toàn cầu, vừa áp đặt các hạn chế xuất khẩu mới đối với các công nghệ sản xuất khoáng sản quan trọng này.

Động thái này, có hiệu lực ngay lập tức vào ngày 9/10, nhắm thẳng vào việc sử dụng đất hiếm ở nước ngoài, đặc biệt là trong các lĩnh vực nhạy cảm như ứng dụng quân sự và sản xuất chip bán dẫn tiên tiến.

Các quy định mới của Bộ Thương mại Trung Quốc yêu cầu giấy phép xuất khẩu đối với công nghệ được sử dụng trong khai thác, luyện kim và chế biến đất hiếm, cũng như sản xuất nam châm.

Thậm chí, các công ty nước ngoài muốn cung cấp đất hiếm sản xuất hoặc chế biến bằng công nghệ Trung Quốc cũng sẽ phải xin phép.

sat-hiem-091025
Công nhân vận chuyển đất chứa nguyên tố đất hiếm để xuất khẩu tại một cảng ở Liên Vân Cảng, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố, các hạn chế này nhằm mục đích "bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia" bằng cách ngăn chặn các vật liệu này "được sử dụng, trực tiếp hoặc gián tiếp, trong lĩnh vực quân sự và các lĩnh vực nhạy cảm khác".

Theo đó, Bộ sẽ "về nguyên tắc" từ chối các đơn xin cấp phép sử dụng cho mục đích quân sự, các công ty quốc phòng và các tổ chức liên quan.

Đáng chú ý, các đơn xin cấp phép liên quan đến việc sử dụng đất hiếm trong quá trình phát triển và sản xuất chip máy tính, bộ nhớ tiên tiến và trí tuệ nhân tạo có tiềm năng ứng dụng quân sự sẽ được xem xét theo từng trường hợp cụ thể.

Ngoài ra, công dân và công ty Trung Quốc bị cấm hỗ trợ khai thác, chế biến và sản xuất đất hiếm bên ngoài Trung Quốc nếu không có sự chấp thuận của chính phủ.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ Trung-Mỹ có dấu hiệu cải thiện nhưng vẫn còn nhiều căng thẳng.

Tuần trước, Washington đã mở rộng các hạn chế đối với một số công ty công nghệ Trung Quốc, gây ra sự giận dữ tại Bắc Kinh.

Đất hiếm – nguyên liệu thiết yếu cho mọi thứ từ thiết bị điện tử gia dụng đến máy bay chiến đấu – đã trở thành nguồn căng thẳng chính giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vào tháng 4, khi Bắc Kinh áp đặt lệnh kiểm soát xuất khẩu đối với 7 loại khoáng sản đất hiếm để đáp trả "thuế quan trả đũa" của Tổng thống Trump, gây ra sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Mặc dù hai bên đã chính thức hóa thỏa thuận về các lô hàng vào tháng 6, giải quyết dần tình trạng thiếu hụt, nhưng các ngành công nghiệp vẫn đối mặt với nhiều vấn đề.

Trong một tuyên bố hôm 9/10, người phát ngôn Bộ Thương mại cho biết, chính quyền đã phát hiện một số tổ chức và cá nhân nước ngoài đã chuyển giao hoặc cung cấp các mặt hàng hoặc công nghệ đất hiếm của Trung Quốc, trong đó một số vật liệu được sử dụng trong quân sự hoặc các lĩnh vực nhạy cảm khác.

Người phát ngôn nhấn mạnh: "Những hành động này đã gây ra tác hại đáng kể hoặc tiềm ẩn mối đe dọa đối với an ninh và lợi ích quốc gia của Trung Quốc, làm suy yếu hòa bình và ổn định quốc tế, đồng thời cản trở các nỗ lực không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu".

Bình luận