Tin tứcVới sự hiện diện của Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, sự kiện này không chỉ là màn phô trương sức mạnh quân sự, mà còn là dịp để Bắc Kinh gửi đi những thông điệp chính trị - chiến lược quan trọng tới thế giới.
Trong bộ trang phục kiểu Mao Trạch Đông mang đậm tính biểu tượng, Chủ tịch Tập Cận Bình đứng trên xe mui trần tiến qua Quảng trường Thiên An Môn, duyệt đội hình binh sĩ và vũ khí tối tân của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Trên bầu trời, máy bay chiến đấu và trực thăng bay theo đội hình, kéo theo cờ và biểu ngữ khổng lồ; dưới mặt đất là hàng dài tên lửa, xe tăng và máy bay không người lái (UAV) mới.
Cuộc duyệt binh kéo dài 70 phút, kết thúc bằng màn thả 80.000 chim bồ câu và bóng bay, được xem là sự kiện quân sự lớn nhất trong lịch sử nước này.
Sự kiện không chỉ nhằm kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II, mà còn là thông điệp mạnh mẽ Bắc Kinh muốn gửi tới thế giới trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt.
Trong bài phát biểu trước hơn 50.000 khán giả, ông Tập khẳng định: “Hôm nay, nhân loại đang đứng trước lựa chọn giữa hòa bình hay chiến tranh, đối thoại hay đối đầu, cùng thắng hay tất cả đều thua thiệt. Người dân Trung Quốc kiên định đứng về phía đúng đắn của lịch sử.”
Trên khán đài danh dự, ông Tập ngồi giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un - hai nhân vật đang bị phương Tây cô lập.
Đây là lần đầu tiên sau 66 năm một lãnh đạo Triều Tiên tham dự duyệt binh ở Trung Quốc. Ông Kim Jong Un đi cùng con gái Ju Ae đến Bắc Kinh, song cô không xuất hiện công khai tại lễ duyệt binh.
Trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi lời chúc mừng Trung Quốc nhân sự kiện này, chúc Chủ tịch Tập và nhân dân Trung Quốc có ngày lễ kỷ niệm đáng nhớ, đồng thời nhắc lại sự hỗ trợ của Mỹ trong việc hỗ trợ Trung Quốc giành lại tự do, và bày tỏ mong muốn những người Mỹ đã hy sinh trong hành trình tìm kiếm chiến thắng và vinh quang cho Trung Quốc trong thời chiến cũng sẽ được vinh danh và tưởng nhớ xứng đáng.
Tổng thống Trump cũng “gửi lời chào nồng ấm tới Putin và Kim Jong Un, khi các ông cùng nhau mưu tính chống lại Mỹ”. Song ông khẳng định không coi duyệt binh ở Bắc Kinh là thách thức trực tiếp đối với Washington.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhiều lần coi Thế chiến II là bước ngoặt trong “đại phục hưng dân tộc Trung Hoa”, từ một quốc gia từng chịu nỗi nhục xâm lược nay trở thành siêu cường thứ hai thế giới đối trọng với Mỹ và là trung tâm của trật tự quốc tế mới.
Vào đầu tuần này, ông Tập cũng đã công bố tầm nhìn về một trật tự toàn cầu mới tại Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), kêu gọi đoàn kết chống lại "chủ nghĩa bá quyền và chính trị quyền lực" - như động thái ngầm nhắm vào "đối thủ" của ông ở bên kia Thái Bình Dương.
Wen-Ti Sung, chuyên gia tại Atlantic Council’s Global China Hub (Đài Loan), nhận định: “Ông Tập tin rằng thời thế đã thay đổi, Trung Quốc giờ đã trở lại vị thế chủ động. Ngoài ra, khi nói về nguyên nhân hàng đầu gây ra sự bất ổn toàn cầu hiện nay thì phần nhiều gắn với chủ nghĩa đơn phương kiểu Trump, chứ không phải chính sách ngoại giao ‘chiến lang’ của Trung Quốc.”
Theo các nhà phân tích, sự kiện duyệt binh không chỉ nhằm phô diễn cho thế giới thấy sức mạnh của Trung Quốc mà còn là dịp khơi dậy tinh thần yêu nước của người dân.
“Sự phục hưng của dân tộc Trung Quốc là điều không thể ngăn cản được”, Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định.
Jon Czin, nhà phân tích tại Viện Brookings (Mỹ), nhận xét: “Duyệt binh giúp ông Tập tập trung sự chú ý vào những bước tiến hiện đại hóa quân sự, đồng thời che mờ những thách thức nội bộ, nhất là các đợt xử lý tham nhũng trong quân đội.”
Sự kiện cũng diễn ra trong bối cảnh các mức thuế quan thương mại và các chính sách không thể lường trước của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang gây leo thang căng thẳng không chỉ cho mối quan hệ giữa Mỹ với các đối thủ mà ngay cả với các đồng minh lâu năm.