Tin tứcBáo cáo của USDA được công bố sau khi chính phủ Mỹ mở cửa trở lại, cho thấy kể từ cuộc gặp song phương Trump - Tập đến nay, Trung Quốc mới chỉ thực hiện hai giao dịch mua đậu tương Mỹ, với tổng khối lượng 332.000 tấn. Con số này thấp hơn rất nhiều so với mức 12 triệu tấn mà Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins khẳng định Trung Quốc đã đồng ý mua trước tháng 1/2026 và càng kém xa mục tiêu 25 triệu tấn/năm trong ba năm tới mà phía Mỹ từng công bố như một “chiến thắng” thương mại.
Chênh lệch lớn giữa lời tuyên bố và số liệu thực tế ngay lập tức được thị trường phản ánh. Trong phiên giao dịch ngày 14/11, giá đậu tương trên thị trường Mỹ giảm mạnh 23 xu xuống còn 11,24 USD/bushel (1 bushel tương đương 27,2kg).
Ông Tanner Ehmke, nhà kinh tế trưởng về ngũ cốc và hạt có dầu của ngân hàng CoBank, nhận định đây là phản ứng trực tiếp của thị trường trước “cú sốc” về nhu cầu thực sự từ Trung Quốc. Theo ông, nếu không xuất hiện thêm những hợp đồng mua mới có quy mô đáng kể, giá đậu tương có thể tiếp tục chịu áp lực giảm.
Với nông dân Mỹ những người từng đặt cược rất nhiều kỳ vọng vào việc Trung Quốc trở lại mua mạnh đậu tương dữ liệu mới này là một tín hiệu không mấy tích cực. Nhiều người tin rằng khách hàng lớn nhất thế giới sẽ sớm tăng mua sau các tuyên bố tích cực từ Nhà Trắng.
Tuy nhiên, theo ông Ehmke, hiện không có nhiều động lực kinh tế để Trung Quốc chuyển mạnh đơn hàng sang Mỹ trong bối cảnh nguồn cung từ Nam Mỹ vẫn dồi dào và rẻ hơn.
Ông phân tích, Trung Quốc đã tích lũy đủ lượng đậu tương dự trữ từ Brazil và các nước Nam Mỹ khác trong năm nay. Đồng thời, thuế quan mà Bắc Kinh áp lên đậu tương Mỹ vẫn ở mức cao, khoảng 24%, dù đã giảm 10 điểm phần trăm sau hội nghị thượng đỉnh. Điều này khiến đậu tương Mỹ vẫn đắt hơn đáng kể so với đậu tương Brazil làm suy giảm sức cạnh tranh của nhà xuất khẩu Mỹ.
Nói cách khác, về mặt kinh tế thuần túy, chưa có lý do thuyết phục để Trung Quốc “xoay trục” mua lớn từ Mỹ, trừ khi giá giảm sâu hoặc các rào cản thuế quan được tháo gỡ mạnh mẽ hơn.
Trong diễn biến mới, ngày 14/11, Tổng thống Trump cho biết đội ngũ của ông đã có cuộc thảo luận với các quan chức Trung Quốc cùng ngày và khẳng định phía Trung Quốc đã “đảm bảo” sẽ mua thêm đậu tương Mỹ. Tuy vậy, ông không đưa ra bất kỳ chi tiết cụ thể nào về khối lượng hay lộ trình mua.
Phát biểu với báo giới, ông Trump nhấn mạnh rằng Trung Quốc không chỉ mua “một ít” mà là “rất nhiều” đậu tương của Mỹ một thông điệp mang tính trấn an nhưng vẫn thiếu điểm tựa là các con số cụ thể từ thị trường.
