Tin tứcBộ Năng lượng Ukraine trước đó cho biết các cuộc tấn công của Nga đã cắt nguồn điện tới nhà máy Chernobyl, gồm cả đơn vị che chắn được dựng lên nhằm giảm thiểu ô nhiễm từ thảm họa hạt nhân năm 1986. Các quan chức năng lượng cho biết cuộc tấn công cũng khiến 307.000 khách hàng ở vùng Chernihiv lân cận bị mất điện.
Ông Zelensky thông tin hơn 20 máy bay không người lái của Nga đã được triển khai trong cuộc tấn công vào thị trấn Slavutych, khiến nhà máy Chernobyl gần đó bị mất điện trong 3 giờ. “Người Nga không thể nào không biết rằng một đòn tấn công vào các cơ sở ở Slavutych sẽ gây ra những hậu quả như vậy đối với Chernobyl” - ông viết trên Telegram, đồng thời nhấn mạnh nơi đây vẫn còn lưu giữ lượng lớn nhiên liệu đã qua sử dụng.
Ông cáo buộc: “Đây là cuộc tấn công có chủ ý, trong đó họ đã sử dụng hơn 20 drone, mà theo đánh giá ban đầu là các drone Shahed”.
Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã ra tuyên bố thừa nhận nhà máy trên đã trải qua các “dao động” sau khi mất kết nối nguồn điện bên ngoài, nhưng các đường dây thay thế đã được sử dụng và điện đã được khôi phục. Nga hiện chưa lên tiếng về vụ việc.
Tuyên bố của Bộ Năng lượng Ukraine không đề cập đến nguy cơ gia tăng khả năng rò rỉ phóng xạ nào sau khi mất điện. Bộ cho biết: “Cơ sở che chắn an toàn mới - công trình cô lập tổ máy số 4 đã bị phá hủy của nhà máy Chernobyl và ngăn chặn việc rò rỉ vật liệu phóng xạ ra môi trường - đã bị mất nguồn điện”.
Sau vụ nổ lò phản ứng số 4 của Chernobyl năm 1986, các kỹ sư Liên Xô đã dựng một “quan tài bê tông” bao quanh. Công trình này được thay thế bằng một cơ sở che chắn mới vào năm 2016, trong khi ba lò phản ứng còn lại đã lần lượt bị ngừng hoạt động.
Ảnh do phía Ukraine công bố ngày 17/2/2025 cho thấy kết cấu vỏ che chắn an toàn mới bị hư hại sau một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào ngày 14/2/2025. Đây là lớp bảo vệ phần còn lại của lò phản ứng số 4 tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl nhằm ngăn chặn rò rỉ phóng xạ.
Ông Zelensky còn nói rằng Nga đã không làm gì để khắc phục tình trạng mất điện bên ngoài tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, hiện đã bước sang ngày thứ tám, và đang lợi dụng “vị thế yếu” của IAEA. Ông cáo buộc quân đội Nga cắt đứt đường dây điện bên ngoài tại Zaporizhzhia vào tuần trước. “Người Nga hoàn toàn không làm gì để khắc phục tình hình hay cho phép các chuyên gia Ukraine khôi phục nguồn điện bên ngoài cho nhà máy” - ông nói.
Theo ông Zelensky, Nga đang “cố tình tạo dựng nguy cơ xảy ra các sự cố phóng xạ, và tiếc thay đang lợi dụng vị thế yếu của IAEA và Tổng giám đốc Rafael Grossi, cũng như việc phân tán sự chú ý của thế giới”.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định Nga đang làm mọi thứ để đảm bảo an toàn cho nhà máy Zaporizhzhia, đồng thời cáo buộc các lực lượng Ukraine nhiều lần tấn công cơ sở này. Nga đã kiểm soát nhà máy từ những tuần đầu của cuộc chiến và cả hai bên thường xuyên cáo buộc nhau gây nguy hiểm cho an toàn hạt nhân.
Hôm 30/9, ông Zelensky nói rằng tình hình tại Zaporizhzhia “nghiêm trọng”. Ông Grossi cho biết không có mối nguy hiểm tức thì nào từ việc mất điện vì các máy phát điện diesel khẩn cấp vẫn đang hoạt động, song nhấn mạnh các đường dây bên ngoài cần phải được khôi phục.
