Tổng thống lâm thời Syria thăm Mỹ, bàn khả năng tham gia liên minh chống IS

Đây là lần đầu một nguyên thủ Syria đến Washington kể từ năm 1946, thời điểm quốc gia Trung Đông này giành độc lập.

Ngày 9/11, Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa bắt đầu chuyến thăm Mỹ và dự kiến gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng vào ngày 10/11 để thảo luận việc Syria gia nhập liên minh quốc tế chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Đây là lần đầu một nguyên thủ Syria đến Washington kể từ năm 1946, thời điểm quốc gia Trung Đông này giành độc lập.

Chuyến đi lần này được đánh giá là cột mốc quan trọng trong quan hệ giữa chính phủ mới của Syria và Mỹ sau khi chính quyền cũ của Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ. Trước đó, vào tháng 9, ông Ahmed al-Sharaa có bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, đánh dấu lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ một nhà lãnh đạo Syria xuất hiện và phát biểu tại diễn đàn toàn cầu này.

is_voh
Tổ chức khủng bố IS vẫn tồn tại. - Ảnh: IS.

Một phát ngôn viên Bộ Nội vụ Syria ngày 8/11 cho biết lực lượng an ninh đã tiến hành 61 cuộc đột kích, bắt giữ 71 người, thu giữ chất nổ và vũ khí trong chiến dịch truy quét IS. Đây được xem là động thái chứng minh quyết tâm chống khủng bố của chính quyền mới trước khi ông al-Sharaa lên đường sang Washington.

Hình ảnh của IS vẫn còn tồn tại tại nhiều khu vực ở Syria. Những nhóm nhỏ trung thành với tổ chức này tiếp tục thực hiện các vụ tấn công lẻ tẻ nhằm gây bất ổn. Do đó, đề xuất gia nhập liên minh chống IS có thể giúp Syria nhận hỗ trợ về tình báo, huấn luyện và hậu cần từ Mỹ và các nước tham gia liên minh.

Ông Tom Barrack – Đặc phái viên Mỹ về Syria – cho biết Tổng thống Ahmed al-Sharaa kỳ vọng sẽ ký thỏa thuận tham gia liên minh quốc tế chống IS trong chuyến thăm lần này. Mỹ cũng đang xem xét khả năng thiết lập hiện diện quân sự tại một căn cứ không quân gần Damascus nhằm tăng cường điều phối viện trợ nhân đạo và theo dõi các diễn biến an ninh khu vực.

Một quan chức Mỹ từng tham gia hoạch định chính sách cho biết Washington đang đánh giá các biện pháp phù hợp để hỗ trợ chính phủ mới của Syria, bao gồm phối hợp xử lý các mối đe dọa từ IS.

Ngày 7/11, một ngày trước khi ông al-Sharaa khởi hành, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo rút tên Tổng thống Ahmed al-Sharaa khỏi danh sách khủng bố. Quyết định này được đưa ra sau khi chính phủ mới của Syria đáp ứng nhiều yêu cầu từ Mỹ, ví dụ như:

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Mike Waltz đánh giá cao nỗ lực của chính phủ Syria mới: “Chính phủ do Tổng thống Ahmed al-Sharaa lãnh đạo đang thúc đẩy an ninh khu vực, loại bỏ tàn dư vũ khí hóa học và thực hiện tiến trình chính trị toàn diện, do Syria làm chủ”.

Cùng ngày, Anh cũng tuyên bố dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Tổng thống al-Sharaa và Bộ trưởng Nội vụ Anas Khattab.

Các hoạt động ngoại giao của nhà lãnh đạo Syria diễn ra dồn dập từ đầu năm nay. Ông al-Sharaa đã gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Saudi Arabia vào tháng 5, gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow vào tháng 10, và phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc vào tháng 9.

Đại sứ Syria tại Liên hợp quốc Ibrahim Abdulmalik Olabi khẳng định: “Syria mới sẽ là một câu chuyện thành công. Mọi quan ngại đều có thể giải quyết trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau”.

Giới phân tích nhận định chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ahmed al-Sharaa có thể mở ra bước ngoặt trong nỗ lực đưa Syria trở lại hệ thống quan hệ quốc tế sau nhiều năm chiến tranh và cô lập.

Bình luận