Tin tứcNgày 12/6, Thẩm phán Charles Breyer thuộc Tòa án Liên bang tại San Francisco (bang California, Mỹ) đã ra lệnh tạm thời cấm Tổng thống Donald Trump triển khai Vệ binh Quốc gia tại Los Angeles, giữa lúc thành phố đang chứng kiến các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền liên bang.
Theo phán quyết, quyền chỉ huy lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ được trao lại cho Thống đốc bang California Gavin Newsom - người đã kiện chính quyền Trump, yêu cầu hạn chế vai trò của quân đội trong việc trấn áp biểu tình. Phán quyết có hiệu lực từ trưa ngày 13/6 (giờ địa phương).
Thẩm phán Breyer nhấn mạnh rằng các cuộc biểu tình hiện tại “không thể bị xem là nổi loạn” và chỉ trích việc Nhà Trắng coi các hành vi phản đối chính phủ là căn cứ để điều động quân đội - điều đi ngược lại các quyền hiến định được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất.
Phản ứng trước phán quyết, chính quyền Trump đã nộp đơn kháng cáo. Bộ Quốc phòng Mỹ hiện từ chối bình luận về vụ việc.
Phán quyết của tòa được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem tuyên bố sẽ “giải phóng” Los Angeles khỏi tình trạng bất ổn. Buổi họp báo này sau đó bị gián đoạn khi Thượng nghị sĩ Dân chủ Alex Padilla bị lực lượng liên bang cưỡng chế khỏi phòng họp và còng tay.
Tổng thống Trump trước đó đã lần lượt huy động Vệ binh Quốc gia và Thủy quân lục chiến để hỗ trợ lực lượng an ninh liên bang, bảo vệ các tòa nhà chính phủ và hỗ trợ truy bắt các đối tượng bị nghi vi phạm luật nhập cư.
Phía bang California cũng yêu cầu tòa án ngăn binh lính tham gia vào các vụ bắt giữ hay tuần tra trong khu dân cư, đồng thời giới hạn phạm vi hoạt động của quân đội trong việc bảo vệ các tòa nhà và nhân viên liên bang.
Tuy nhiên, Thẩm phán Breyer cho rằng còn quá sớm để đưa ra phán quyết về vấn đề này vì chưa rõ quân đội có đang thực hiện các hoạt động thực thi pháp luật hay không. Còn phía chính quyền Trump phủ nhận việc Vệ binh Quốc gia tham gia vào công tác này.
Thẩm phán Breyer không ra lệnh thay đổi tức thì đối với việc triển khai Thủy quân Lục chiến - lực lượng mà Tổng thống có quyền chỉ huy trực tiếp - nhưng ông nhấn mạnh việc sử dụng Vệ binh Quốc gia và Thủy quân lục chiến đã “xung đột với quyền cảnh sát của bang California”, và “việc hạn chế Tổng thống sử dụng vũ lực quân sự tại Los Angeles là vì lợi ích chung của cộng đồng.”
Dự kiến sẽ có khoảng 700 lính Thủy quân lục chiến cùng 4.000 Vệ binh Quốc gia có mặt tại thành phố trong những ngày tới.
Theo phán quyết, sự hiện diện của lực lượng quân sự tại Los Angeles đã làm gia tăng căng thẳng với người biểu tình, đồng thời làm suy giảm khả năng của bang California trong việc sử dụng Vệ binh vào các mục tiêu cấp bách khác như chữa cháy và chống buôn lậu ma túy.
Ông cũng cảnh báo rằng động thái của Tổng thống Trump còn đe dọa đến cơ chế phân quyền giữa chính quyền liên bang và tiểu bang - một nền tảng của hệ thống chính trị Mỹ.
Phát biểu sau phán quyết, Thống đốc Newsom khẳng định: “Tổng thống không phải là vua. Ông ấy nên chấm dứt hành xử như vậy.”