Tin tứcNgày 10/9, nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk đã bị bắn chết trong một sự kiện tại Đại học Utah Valley, thành phố Orem (bang Utah, Mỹ). Khi cảnh sát tiếp tục truy lùng nghi phạm, mạng xã hội nhanh chóng tràn ngập tin đồn thất thiệt, thuyết âm mưu và các thông tin sai lệch liên quan đến vụ việc.
Tin đồn sai lệch về nghi phạm
Nhiều video và hình ảnh cũ được chia sẻ lại, nhưng bị gắn sai bối cảnh. Một đoạn clip ghi cảnh một người đàn ông lớn tuổi bị cảnh sát Provo khống chế bị cho là thủ phạm, dù không có bằng chứng liên quan đến vụ Kirk.
Một video khác về vụ bắt giữ nghi phạm bắn cảnh sát ở Santa Monica hồi tháng 6 cũng bị lan truyền với tuyên bố sai sự thật rằng đó là kẻ bắn Kirk.
Ngoài ra, đoạn clip về một vụ xả súng ở Reno (Nevada) ngày 28/7 cũng bị gắn nhãn là cảnh kẻ bắn Kirk bỏ trốn.
Một phụ nữ 29 tuổi ở bang Washington còn bị lấy hình ảnh từ tài khoản cá nhân để vu khống là hung thủ và bị cáo buộc vô căn cứ là người chuyển giới. Cô khẳng định với Reuters rằng mình không liên quan và ở Seattle vào thời điểm vụ án. Hiện cơ quan chức năng chưa đưa ra kết luận về danh tính hay giới tính của nghi phạm.
Tiêu đề giả và ảnh chụp sai lệch
Các “meme đen” lan truyền trên mạng bao gồm cả tiêu đề giả mạo của CNN từ năm 2021, trong đó bịa đặt lời nói của Kirk về khả năng bị bắn ở Utah. CNN xác nhận đây là hình ảnh bịa đặt.
Tương tự, một ảnh chụp màn hình kết quả tìm kiếm Google về bài báo của New York Times khiến người dùng tin rằng báo chí “biết trước” vụ bắn súng. Tuy nhiên, New York Times khẳng định bài viết đầu tiên chỉ được đăng sau khi vụ việc xảy ra lúc 3h01 chiều (giờ ET).
Google giải thích sự chênh lệch thời gian có thể bắt nguồn từ việc hiển thị múi giờ khác nhau hoặc nhiều ngày tháng xuất hiện trên cùng một trang web.
Người phát ngôn Google cho biết qua email: “Do độ phân giải thấp và ảnh chụp màn hình không đầy đủ, chúng tôi không thể xác nhận đây có phải kết quả tìm kiếm của Google hay không. Chúng tôi cung cấp hướng dẫn cho các quản trị viên trang web về cách giúp chúng tôi xác định ngày và giờ chính xác nhất hiển thị trong kết quả tìm kiếm.”
Tin giả, thuyết âm mưu tràn lan “nhờ” AI
Reuters cũng phát hiện các chatbot AI đã vô tình góp phần lan truyền thông tin sai lệch khi đều trả lời sai các truy vấn liên quan đến sự kiện ông Kirk bị bắn.
Tài khoản bot của Perplexity trên X từng trả lời rằng cái chết của ông Kirk chỉ là “giả thuyết” và khẳng định ông vẫn còn sống. Bot này còn cho rằng tuyên bố chính thức từ Nhà Trắng là “ngụy tạo”, trước khi rút lại.
Chatbot Grok của xAI ban đầu viện dẫn các “báo cáo” chưa xác minh để khẳng định một người tên Michael Mallinson bị bắt, sau đó lại phải thừa nhận ông này bị “vu cáo”. Grok còn gắn nhãn “giả mạo” cho thông cáo thực sự của Turning Point USA - tổ chức do Kirk sáng lập.
Reuters dẫn lời người phát ngôn của Perplexity khẳng định: “Bởi vì chúng tôi coi chủ đề này là vô cùng nghiêm túc, Perplexity chưa bao giờ tuyên bố mình chính xác 100%. Nhưng chúng tôi khẳng định là công ty AI duy nhất đang tập trung làm việc không ngừng nghỉ để giải quyết vấn đề này như trọng tâm cốt lõi.”