Tin tứcĐổi lại, EU cam kết sẽ chi 250 tỷ USD mỗi năm để mua dầu mỏ, khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và công nghệ hạt nhân từ Mỹ trong ba năm tới. Thỏa thuận này được kỳ vọng sẽ định hình lại quan hệ thương mại và năng lượng giữa hai khối kinh tế lớn nhất thế giới.
Con số 250 tỷ USD/năm mà EU đưa ra là một bước nhảy vọt so với thực tế. Dữ liệu của Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ cho thấy, tổng kim ngạch xuất khẩu năng lượng của Mỹ năm ngoái đạt 318 tỷ USD.
Trong đó, EU chỉ nhập khẩu khoảng 76 tỷ USD dầu mỏ, LNG và nhiên liệu rắn như than đá từ Mỹ. Điều này có nghĩa là EU sẽ phải tăng nhập khẩu năng lượng từ Mỹ lên hơn gấp ba lần so với hiện tại.
Tuy nhiên, giới phân tích tỏ ra hoài nghi về tính khả thi của cam kết này. Arturo Regalado, chuyên gia phân tích LNG cấp cao tại Kpler, nhận định phạm vi thỏa thuận "vượt quá thực tế thị trường".
Ông chỉ ra rằng "dòng chảy dầu mỏ của Mỹ sẽ cần phải hoàn toàn chuyển hướng sang EU để đạt được mục tiêu, hoặc giá trị nhập khẩu LNG từ Mỹ sẽ cần phải tăng gấp sáu lần."
Các nhà phân tích Andreas Schröder và Ajay Parmar của công ty dữ liệu hàng hóa thị trường ICIS (Anh) cũng chung quan điểm. Họ cho rằng "châu Âu phải trả mức giá LNG Mỹ cực cao, không phản ánh giá thị trường, hoặc nhập khối lượng LNG nhiều hơn khả năng tiêu thụ."
Kịch bản tăng nhập khẩu này càng khó xảy ra khi Mỹ còn phải cân bằng nguồn cung cho nhiều quốc gia khác.
Nhật Bản đã đồng ý "mở rộng đáng kể" nhập khẩu năng lượng Mỹ, và Hàn Quốc cũng bày tỏ quan tâm đầu tư và mua nhiên liệu từ một dự án LNG ở Alaska.
Bên cạnh đó, dù EU đưa ra cam kết, nhưng các cơ quan quản lý như Ủy ban châu Âu (EC) không trực tiếp nhập khẩu năng lượng. Các công ty tư nhân hiện nhập khẩu phần lớn dầu của châu Âu.
EC có thể tổng hợp nhu cầu LNG để đàm phán điều kiện tốt hơn, nhưng không thể buộc các công ty phải mua từ một nguồn cung cụ thể. Một quan chức EU cũng thừa nhận rằng các thể chế của khối không thực sự đặt hàng, mà chỉ có thể "hỗ trợ tổng hợp nhu cầu và tạo điều kiện thuận lợi cho một số vấn đề nhất định, xem xét những điểm nghẽn về cơ sở hạ tầng."
Mỹ và EU đều chưa nêu chi tiết liệu gói thỏa thuận năng lượng có bao gồm các dịch vụ năng lượng hay linh kiện cho lưới điện và nhà máy hay không.
Một quan chức cấp cao EU cho biết cam kết 250 tỷ USD/năm là mức năng lượng Mỹ mà khối này có thể mua, nhưng điều này phụ thuộc vào đầu tư vào hạ tầng dầu và LNG của Mỹ, hạ tầng nhập khẩu của châu Âu, và năng lực vận tải. "Những con số này không phải là ngẫu nhiên. Vì vậy, đúng là chúng đòi hỏi phải đầu tư", vị quan chức này cho hay.
Mỹ hiện là nhà cung cấp LNG và dầu lớn nhất cho EU, đáp ứng 44% nhu cầu LNG và 15,4% nhu cầu dầu của EU trong năm 2024.
Để đạt được mục tiêu mới, Mỹ sẽ cần mở rộng năng lực sản xuất LNG vượt xa kế hoạch đến năm 2030. Jacob Mandel, trưởng nhóm nghiên cứu tại Aurora Energy Research, nhận định rằng "Washington có thể bổ sung thêm công suất. Nhưng nếu nói về quy mô cần thiết để đạt được các mục tiêu 250 tỷ USD, thì thực sự không khả thi."
Ông ước tính EU có thể mua thêm khoảng 50 tỷ USD LNG Mỹ hàng năm khi nguồn cung tăng.
Mặc dù EU có kế hoạch chấm dứt mua dầu và khí đốt của Nga trước năm 2028, nhưng việc tăng mua nhiên liệu hóa thạch từ Mỹ lại đi ngược với dự báo nhu cầu của EU giảm dần khi khối này chuyển sang năng lượng sạch. "Không có nhu cầu lớn nào để EU nhập thêm dầu từ Mỹ. Thực tế, nhu cầu dầu đã đạt đỉnh từ vài năm trước," Schröder và Parmar cho biết.
Đối với năng lượng hạt nhân, nhập khẩu liên quan đến lò phản ứng hạt nhân của EU năm 2024 đạt 53,3 tỷ euro. Khối này ước tính kế hoạch mở rộng năng lượng hạt nhân của các quốc gia thành viên sẽ cần hàng trăm tỷ euro đầu tư đến năm 2050, cho thấy đây có thể là một lĩnh vực tiềm năng, nhưng cũng cần nguồn lực lớn.
