Thông tin được không quân Hoàng gia Thái Lan xác nhận ngày 5/8 trên mạng xã hội, cho biết thương vụ nằm trong chiến lược hiện đại hóa năng lực chiến đấu và bảo vệ chủ quyền quốc gia. “Nội các đã phê duyệt việc mua máy bay JAS 39 Gripen để củng cố lực lượng không quân và bảo vệ chủ quyền Thái Lan,” thông báo viết.
Thỏa thuận này từng được công bố từ tháng 6/2025 như một phần của kế hoạch mua 12 chiếc Gripen trong 10 năm nhằm thay thế dần các máy bay F-16 của Mỹ vốn đã lỗi thời. Việc Mỹ từ chối bán dòng chiến đấu cơ F-35 cho Bangkok được cho là yếu tố thúc đẩy Thái Lan chuyển hướng sang các dòng máy bay của Thụy Điển.
Máy bay JAS 39 Gripen do Tập đoàn Saab AB sản xuất được xem là dòng chiến đấu cơ thế hệ 4,5 có khả năng tích hợp cao, vận hành linh hoạt trên đường băng ngắn và phù hợp với chiến tranh mạng hiện đại.

Loại máy bay này được thiết kế để phối hợp với hệ thống radar, mặt đất và các máy bay khác trong tác chiến thời gian thực mang lại lợi thế đáng kể trong môi trường xung đột hiện đại.
Ngay trong đợt giao tranh với Campuchia ngày 26/7, một số chiếc Gripen đã được Thái Lan triển khai thực chiến lần đầu tiên nhằm đáp trả pháo binh Campuchia tấn công vào các vị trí của Thái Lan gần đền Ta Moan Thom. Từ năm 2001 đến nay, phi đội Gripen chủ yếu chỉ làm nhiệm vụ huấn luyện, tuần tra và trình diễn.
Hiện Thái Lan đang vận hành 11 chiếc Gripen đời cũ và nhiều chiếc F-16 mua từ thập niên 1980. Với tổng ngân sách quốc phòng khoảng 200 tỉ baht (tương đương 6 tỉ USD), nước này đang tái phân bổ để ưu tiên nâng cấp không quân trong bối cảnh căng thẳng an ninh khu vực gia tăng.
Chỉ huy không quân Thái Lan dự kiến sẽ sang Thụy Điển cuối tháng 8 này để hoàn tất chi tiết hợp đồng và xúc tiến kế hoạch bàn giao.
Theo các chuyên gia khu vực, thương vụ Gripen không chỉ là động thái kỹ thuật quân sự, mà còn thể hiện định hướng chiến lược mới của Thái Lan tăng cường độc lập quốc phòng và tìm kiếm các đối tác ngoài khối đồng minh truyền thống.
Trong bối cảnh Đông Nam Á ngày càng đối mặt nhiều bất ổn, động thái này có thể sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa, mở màn cho làn sóng hiện đại hóa quân sự tại khu vực.