Pháp: Tỷ lệ sinh thấp kỷ lục, xu hướng không muốn sinh con gia tăng

Tỷ lệ sinh của Pháp đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ cuối Thế chiến I, đạt 1,62 con trên mỗi phụ nữ vào năm ngoái, so với mức 2,02 vào năm 2010.

Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy sự thay đổi sâu sắc về thái độ đối với việc làm cha mẹ tại quốc gia này, đồng thời phản ánh vị thế "ngoại lệ" của Pháp trong bối cảnh nhiều quốc gia châu Âu khác cũng đang mất dần dân số.

Theo nghiên cứu công bố ngày 9/7 của Viện Nhân khẩu học Quốc gia (INED), năm ngoái, 12,2% người Pháp cho biết không muốn có con, gấp đôi so với năm 2005. Con số này thậm chí còn cao hơn đáng kể ở nhóm Gen Z 18-29 tuổi, với 15% nam giới và 13,3% phụ nữ bày tỏ ý định không muốn làm cha mẹ.

Nghiên cứu của INED chỉ ra rằng không có yếu tố nào cụ thể – dù là giới tính, mức sống hay ngành nghề chuyên môn – có thể giải thích tại sao ngày càng có nhiều người Pháp không muốn sinh con. Thay vào đó, nghiên cứu kết luận rằng "thái độ và quan điểm" đang đóng vai trò ngày càng lớn trong vấn đề này.

Didier Breton, giáo sư nhân khẩu học tại Đại học Strasbourg và nhà nghiên cứu hợp tác với INED, cho rằng vấn đề chủ yếu nằm ở sự thay đổi chuẩn mực xã hội.

"20 năm trước, việc mọi người nói rằng họ không muốn có con ít được chấp nhận hơn, đặc biệt là đối với phụ nữ. Ngày nay, người ta dễ dàng bày tỏ nguyện vọng này hơn", ông nói.

Breton liệt kê những lý do phổ biến khiến người ta không muốn sinh con bao gồm những thay đổi về thể chất liên quan đến thai kỳ, từ chối chấp nhận trách nhiệm của việc làm cha mẹ, và mong muốn giữ tự do, độc lập cá nhân.

Một cuộc khảo sát năm 2021 với những người không muốn có con đã cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về các động lực. 86% lựa chọn vì muốn "ưu tiên cuộc sống cá nhân, các mối quan hệ, bạn bè và du lịch".

Đáng chú ý, 71% số người được hỏi cho biết họ cảm thấy bản thân không phù hợp với vai trò làm cha mẹ.

Đằng sau con số thứ hai là một khoảng cách giới tính lớn, với 45% phụ nữ trả lời "hoàn toàn không" phù hợp với vai trò làm mẹ so với 29% ở nam giới. Sự khác biệt này thậm chí còn lớn hơn ở những người dưới 30 tuổi.

Charlotte Debest, nhà xã hội học người Pháp và là tác giả cuốn sách "Elles vont finir seules avec leurs chats" (Họ sẽ chết già một mình với lũ mèo) sắp xuất bản, chỉ ra rằng "bất bình đẳng giới là một yếu tố chính trong lập trường của phụ nữ về việc họ có muốn sinh con hay không".

Debest giải thích: "Phân chia việc nhà không đồng đều khiến phụ nữ chủ động từ chối vai trò làm mẹ. Nhiều phụ nữ từ chối chấp nhận khuôn mẫu truyền thống về 'người mẹ tốt' vẫn tồn tại đến ngày nay. Những khuôn mẫu như vậy đã lỗi thời so với khát vọng của nhiều phụ nữ trẻ".

63% số người được hỏi trong khảo sát năm 2021 cho hay bảo vệ môi trường là lý do không muốn sinh con. Tỷ lệ này phản ánh cả nhận thức về sinh thái ngày càng tăng và xu hướng tìm kiếm một động cơ mang tính đạo đức để không có con.

Tỷ lệ sinh suy giảm đều đặn trong những năm gần đây đã khiến Tổng thống Emmanuel Macron phải kêu gọi "tái vũ trang nhân khẩu học", đưa ra nhiều cải cách mới nhằm thúc đẩy người dân sinh con, nhưng các đề xuất này vẫn chưa được thông qua thành luật.

Nghiên cứu của INED cũng cho thấy, những người muốn có con có xu hướng xây dựng gia đình quy mô nhỏ hơn, phần lớn bởi nguyên nhân kinh tế. Ở nhóm phụ nữ dưới 30 tuổi, số con mong muốn đã giảm từ mức trung bình 2,5 vào năm 2005 xuống 1,9 vào năm 2024. T

rong khi 26% người Pháp năm 2005 cho biết muốn sinh ba con, thì nay con số này đã giảm xuống còn 15,5%.

Bình luận