Phát biểu trong chương trình “60 phút” phát sóng trên kênh CBS News tối 2/11 (giờ Washington DC), Tổng thống Donald Trump nhận được câu hỏi về quyết định thử nghiệm hạt nhân của Mỹ – một hành động được đánh giá là có thể gây tác động lớn đến cán cân an ninh toàn cầu.
Ông Trump cho biết: “Mỹ có nhiều vũ khí hạt nhân hơn bất kỳ quốc gia nào khác và tôi nghĩ rằng chúng tôi cần làm gì đó về việc phi hạt nhân hóa. Trên thực tế, tôi đã thảo luận vấn đề này với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Nga có rất nhiều vũ khí hạt nhân, còn Trung Quốc cũng đang gia tăng kho vũ khí của họ”.
Khi được hỏi lý do tại sao Mỹ cần thử vũ khí hạt nhân, ông Trump trả lời: “Bởi vì chúng ta cần biết chúng hoạt động ra sao. Lý do tôi ra lệnh thử là vì Nga tuyên bố sẽ thực hiện điều đó. Các bạn cần hiểu rằng, Triều Tiên thường xuyên thử vũ khí hạt nhân, và các nước khác cũng đang làm như vậy. Mỹ là quốc gia duy nhất không tiến hành thử nghiệm, và tôi không muốn Mỹ là nước duy nhất đứng ngoài”.
Phóng viên CBS đặt câu hỏi về tính xác thực của thông tin Nga và Trung Quốc đang thử vũ khí hạt nhân. Đáp lại, ông Trump khẳng định: “Cả Moscow và Bắc Kinh đều đang thực hiện các vụ thử, chỉ có điều các bạn không biết điều đó”.
Trước đó, ngày 29/10, Tổng thống Trump đã đăng trên mạng xã hội Truth Social, cho biết ông đã chỉ thị cho Bộ Chiến tranh Mỹ khởi động quá trình thử nghiệm vũ khí hạt nhân “trên cơ sở bình đẳng với Nga và Trung Quốc”. Ông nêu rõ quá trình này sẽ “bắt đầu ngay lập tức”.
Các nhà quan sát nhận định tuyên bố của Tổng thống Trump có thể đánh dấu sự thay đổi lớn trong chính sách hạt nhân của Mỹ, vốn duy trì lệnh cấm thử hạt nhân thực địa từ sau năm 1992. Tuy nhiên, hiện Nhà Trắng chưa công bố chi tiết thời gian và địa điểm cụ thể cho hoạt động thử nghiệm.
Giới chuyên gia cảnh báo, việc Mỹ nối lại các vụ thử có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân mới, đồng thời khiến các hiệp ước kiểm soát vũ khí giữa Mỹ, Nga và Trung Quốc đứng trước nguy cơ sụp đổ.
Dù vậy, ông Trump khẳng định, quyết định này “không phải để khơi mào xung đột, mà nhằm đảm bảo rằng nước Mỹ luôn trong trạng thái sẵn sàng và không bị tụt lại phía sau bất kỳ quốc gia nào khác về năng lực răn đe hạt nhân”.
Theo ông, “Mỹ luôn hướng đến một thế giới phi hạt nhân, nhưng trước hết chúng ta phải đảm bảo rằng mình không bị đặt vào thế yếu khi những nước khác không ngừng thử nghiệm và tăng cường kho vũ khí của họ”.
Các chuyên gia quốc phòng Mỹ cho rằng, trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Nga và Trung Quốc, chỉ đạo của ông Trump có thể khiến cán cân chiến lược toàn cầu bước vào giai đoạn nhạy cảm mới, với nguy cơ đối đầu và cạnh tranh vũ khí ngày càng gay gắt.

