Tổng thống Nga Vladimir Putin phân tích bản chất sâu xa của căng thẳng giữa Nga và phương Tây, khẳng định nguyên nhân không chỉ nằm ở khác biệt ý thức hệ, mà là sự coi thường lợi ích chiến lược và tham vọng địa – chính trị của các quốc gia phương Tây.
Ông Putin cho biết, ông từng tin rằng sự tan rã của Liên Xô sẽ mở ra cơ hội hòa giải giữa Nga và phương Tây, khi các rào cản ý thức hệ không còn. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy điều ngược lại. “Tôi từng nghĩ những bất đồng chính là do ý thức hệ. Nhưng khi Liên Xô sụp đổ, họ vẫn không từ bỏ thái độ coi thường lợi ích chiến lược của Nga,” ông Putin nhấn mạnh.

Theo ông, những nỗ lực nêu lên các mối quan ngại về an ninh với phương Tây đều bị phớt lờ. “Phương Tây đã quyết định rằng họ không cần phải tuân thủ quy tắc nào khi liên quan đến Nga – một quốc gia mà họ cho rằng không còn sức mạnh như Liên Xô,” ông Putin nói.
Ông Putin cho biết mọi đề xuất của Nga về an ninh chung, kiểm soát vũ khí hay ổn định quốc tế đều bị bác bỏ, không chỉ vì khác biệt quan điểm, mà còn do phương Tây muốn đạt được các mục tiêu địa chính trị cụ thể mà không tính đến lợi ích của Nga. “Rõ ràng là Nga phải tự định vị mình là một quốc gia độc lập, có chủ quyền. Nếu không, họ sẽ chẳng quan tâm đến Nga,” ông nói thêm.
Ông Putin từng nhiều lần cáo buộc phương Tây không giữ lời hứa, đặc biệt là về việc NATO mở rộng về phía Đông. Tháng trước, ông tuyên bố Nga đã bị “lừa dối” trong suốt nhiều thập kỷ, khi tổ chức quân sự do Mỹ dẫn đầu ngày càng tiến sát biên giới Nga, bất chấp những cam kết ngầm thời hậu Chiến tranh Lạnh.
Theo ông, việc phương Tây hậu thuẫn quân sự cho Ukraine và ủng hộ Kiev gia nhập NATO chính là nguyên nhân then chốt dẫn tới cuộc xung đột hiện nay. Trước khi chiến sự bùng phát vào đầu năm 2022, ông Putin khẳng định Mátxcơva đã chủ động đề xuất đối thoại với Mỹ và NATO, bao gồm cả yêu cầu thiết lập quy chế không liên kết cho Ukraine – nhưng tất cả đều bị bác bỏ.
Những phát biểu lần này cho thấy ông Putin tiếp tục khẳng định quan điểm rằng cuộc xung đột giữa Nga và phương Tây không chỉ là tranh chấp khu vực hay tạm thời, mà phản ánh sự bất đồng chiến lược sâu sắc về vị thế, vai trò và an ninh của Nga trong trật tự toàn cầu.
Theo ông, phương Tây không thực sự tìm kiếm giải pháp lâu dài dựa trên lợi ích cân bằng giữa các bên, mà đặt mục tiêu kiểm soát không gian ảnh hưởng và kìm hãm sự phục hồi sức mạnh của Nga.