Tin tứcCông trình nghiên cứu, do Giáo sư Steve Yim từ Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) Singapore, dẫn đầu và được công bố trên tạp chí khoa học uy tín Geophysical Research Letters, đã phân tích dữ liệu vệ tinh và thời tiết trong suốt một thập kỷ.
Kết quả cho thấy một xu hướng đáng lo ngại về sự gia tăng tần suất và cường độ của các cơn bão, đặc biệt tại các quốc gia như Singapore, Malaysia, Indonesia và Philippines.
Nhóm nghiên cứu của NTU đã phân tích dữ liệu vệ tinh và thời tiết trong 10 năm trên khắp Đông Nam Á - Ảnh: AFP
Cơ chế đằng sau hiện tượng này nằm ở các hạt ô nhiễm nhỏ li ti, hay còn gọi là khí dung (aerosol), thải ra từ việc đốt sinh khối, khí thải giao thông và công nghiệp.
Những hạt này hoạt động như những "hạt giống" trong khí quyển, khiến hơi nước ngưng tụ xung quanh chúng để hình thành mây. Khi không khí bị ô nhiễm nặng, cùng một lượng hơi nước sẽ ngưng tụ trên vô số "hạt giống", tạo ra nhiều đám mây nhỏ hơn thay vì một vài đám mây lớn.
Những đám mây nhỏ này không đủ nặng để tạo mưa ngay lập tức, do đó chúng tồn tại trong khí quyển lâu hơn, tích tụ thêm hơi nước và phát triển thành những khối mây khổng lồ.
Hệ quả là các cơn bão được "tiếp sức" bởi ô nhiễm không khí trở nên nguy hiểm hơn trên nhiều phương diện.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, những "cơn bão ô nhiễm" này có thể làm tăng lượng mưa lên đến 50%, với các giọt mưa có kích thước lớn hơn 1,8 lần so với trong điều kiện không khí trong lành.
Đáng sợ hơn, số lượng sét đánh cũng tăng vọt tới 27%. Điều này xảy ra do các đám mây nhỏ bị đẩy lên độ cao lớn hơn, nơi nhiệt độ cực thấp làm hơi nước đóng băng thành các tinh thể. Sự va chạm và ma sát giữa các tinh thể này chính là nguyên nhân gây ra sét – một mối đe dọa thực sự tại những nơi có tần suất giông bão cao như Singapore, với trung bình 167 ngày có sấm sét mỗi năm.
Không chỉ vậy, phạm vi ảnh hưởng của cơn bão cũng tăng gần gấp đôi. Những đám mây nhỏ và tồn tại lâu hơn có thể lan rộng ra một khu vực địa lý lớn hơn, kéo theo nguy cơ lũ lụt trên diện rộng.
Giáo sư Yim cảnh báo, tình trạng này còn tạo ra môi trường thuận lợi cho muỗi sinh sôi, làm tăng nguy cơ bùng phát các dịch bệnh như sốt xuất huyết.
Theo Giáo sư Matthias Roth từ Đại học Quốc gia Singapore (NUS), người không tham gia nghiên cứu, những phát hiện này cực kỳ quan trọng, có thể giúp cải thiện độ chính xác của các mô hình dự báo thời tiết khắc nghiệt và định hướng cho các chính sách về chất lượng không khí trong tương lai.
Nhóm của Giáo sư Yim hiện đang phát triển các mô hình trí tuệ nhân tạo để đưa yếu tố khí dung vào dự báo, giúp người dân và chính quyền chủ động hơn trong việc bảo vệ tính mạng và tài sản trước những cơn thịnh nộ ngày càng gia tăng của thiên nhiên.
