Tin tứcNgày 15/5, trong một phát biểu gây chú ý trên kênh Fox News, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết toàn bộ các quốc gia thành viên NATO đang hướng đến một mục tiêu mang tính bước ngoặt: nâng chi tiêu quốc phòng lên mức tương đương 5% GDP trong vòng 10 năm tới.
Thông tin này đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong định hướng an ninh - quân sự của liên minh quân sự lớn nhất thế giới.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul khẳng định Berlin hoàn toàn ủng hộ đề xuất từ Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tăng mục tiêu chi tiêu quốc phòng trong NATO.
Phát biểu tại một cuộc họp của khối tại Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ), ông Wadephul cho biết Đức sẽ cùng thực hiện theo kế hoạch do Tổng Thư ký NATO Mark Rutte đề xuất.
Theo đề xuất của ông Rutte, mức chi tiêu mới sẽ được chia thành hai phần: 3,5% GDP cho chi tiêu quân sự trực tiếp và 1,5% cho các lĩnh vực an ninh liên quan, như cơ sở hạ tầng chiến lược (cầu, đường, hậu cần), công nghệ phòng thủ và các hoạt động hậu cần thiết yếu khác. Kế hoạch này đã nhận được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Mỹ – quốc gia luôn giữ vai trò dẫn dắt trong NATO.
Tại châu Âu, làn sóng tăng chi quốc phòng đang lan nhanh. Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani khẳng định nước này đã đạt ngưỡng 2% GDP theo yêu cầu hiện tại của NATO, đồng thời úp mở về khả năng tăng thêm ngân sách quốc phòng. Cùng lúc đó, Pháp, Đức và Anh đều đã vượt qua mức 2%, với Đức đạt 2,1% và Anh dẫn đầu nhóm “top 5” với 2,33%.
NATO gần đây công bố báo cáo mới cho thấy 22 trên tổng số 32 quốc gia thành viên đã đạt mục tiêu chi tiêu tối thiểu 2% GDP trong năm 2024 – một bước nhảy vọt so với chỉ 3 nước đạt được mục tiêu này vào năm 2014. Tuy nhiên, 10 quốc gia còn lại, trong đó có Bỉ, Tây Ban Nha, Canada, vẫn đang nỗ lực tăng tốc để theo kịp.
Bỉ với tỷ lệ chi tiêu hiện tại chỉ đạt 1,29% GDP, cho biết sẽ thành lập một quỹ quốc phòng đặc biệt từ ngày 1/7, huy động vốn từ đầu tư công và ngân sách để đầu tư vào công nghệ cao và hiện đại hóa quân sự.
Tương tự, Tây Ban Nha đã công bố kế hoạch tăng thêm hơn 10 tỷ euro trong năm nay để đáp ứng kỳ vọng từ NATO.
Mỹ tiếp tục là cột trụ tài chính lớn nhất của khối, đóng góp tới 64% tổng ngân sách quốc phòng NATO. Xét theo tỷ lệ GDP, Mỹ hiện đứng thứ tư, sau Ba Lan, Estonia và Latvia những quốc gia Đông Âu có mức chi tiêu quốc phòng đặc biệt cao do lo ngại an ninh từ phía Nga.
Việc nâng mục tiêu chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP là bước thay đổi sâu sắc trong chiến lược phòng thủ tập thể của NATO. Điều này phản ánh những lo ngại ngày càng lớn về rủi ro địa chính trị kéo dài, đặc biệt sau cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Dự kiến, tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO diễn ra vào tháng 6 tới tại Lahaye, Hà Lan, các thành viên sẽ chính thức thảo luận và có thể thông qua mục tiêu mới này. Nếu được thông qua, đây sẽ là một trong những cam kết quân sự lớn nhất của NATO kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
