Tin tứcĐây là bước thu hẹp phạm vi chương trình sau hàng loạt khó khăn kỹ thuật và sự cố trong quá trình vận hành.
Nhiệm vụ Starliner tiếp theo tới Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) sẽ được thực hiện không có phi hành đoàn, thay đổi này phản ánh những thách thức kéo dài của Starliner trong khi tàu Dragon của SpaceX đã trở thành phương tiện chính của NASA từ năm 2020.
Sự cố nghiêm trọng nhất xảy ra trong chuyến bay thử nghiệm chở người đầu tiên của Starliner năm 2024, khi phi hành gia NASA Butch Wilmore và Suni Williams gặp lỗi động cơ đẩy khi tiếp cận ISS. Một số động cơ ngừng hoạt động khiến họ phải lưu lại trên trạm tới 9 tháng.
Nhiều tháng qua, NASA và Boeing đã thảo luận về tương lai chương trình. Người phát ngôn Boeing khẳng định công ty “vẫn cam kết với chương trình,” bất chấp các trở ngại. Trước điều chỉnh, hợp đồng trị giá 4,5 tỷ USD của Boeing trong Chương trình Du hành Thương mại của NASA dự kiến triển khai 6 chuyến bay chở phi hành gia.
Theo cập nhật mới, số chuyến Starliner giảm còn 4, gồm tối đa 3 chuyến có phi hành đoàn và 1 chuyến không người lái dự kiến vào 4/2026. Hai chuyến bổ sung được coi là tùy chọn, khiến giá trị hợp đồng giảm xuống còn 3,732 tỷ USD. Đến nay NASA đã thanh toán 2,2 tỷ USD cho Boeing.
NASA lựa chọn Boeing và SpaceX từ năm 2014 để phát triển phương tiện chở phi hành gia Mỹ đến ISS, nhằm bảo đảm có hai lựa chọn dự phòng. Tuy nhiên, Starliner liên tục bị trì hoãn, vượt chi phí và gặp lỗi kỹ thuật, trong khi Dragon của SpaceX vận hành ổn định và trở thành tàu chủ lực.
Người phát ngôn Boeing nhấn mạnh: “An toàn là ưu tiên hàng đầu khi chúng tôi tập trung vào nhiệm vụ Starliner-1,” đồng thời cho biết công ty đang áp dụng kinh nghiệm từ các chuyến thử nghiệm trước và thử nghiệm trong mùa Thu này.
Ông Steve Stich, quản lý Chương trình Du hành Thương mại của NASA, cho biết NASA và Boeing đang kiểm tra nghiêm ngặt hệ thống động cơ của Starliner để chuẩn bị cho hai chuyến bay tiềm năng trong năm tới. Ông nói việc điều chỉnh giúp tập trung vào chứng nhận an toàn cho hệ thống trong năm 2026, đồng thời điều chỉnh kế hoạch bay dựa trên nhu cầu vận hành ISS đến năm 2030.
Do Starliner chậm tiến độ, NASA đã giao thêm các chuyến bay ISS cho SpaceX, đặt lịch đến khi ISS dự kiến “nghỉ hưu” vào năm 2030, đặt ra câu hỏi về khả năng cạnh tranh của Starliner. Boeing đã chi hơn 2 tỷ USD từ năm 2016 cho chương trình theo giá cố định.
NASA tiếp tục khẳng định cần duy trì hai phương tiện Mỹ đến ISS để tránh phụ thuộc hoàn toàn vào tàu Nga nếu Dragon gặp sự cố. Về dài hạn, Boeing kỳ vọng Starliner sẽ phục vụ các trạm vũ trụ thương mại tương lai sau ISS, dù mục tiêu này còn xa.
Theo NASA, nhiệm vụ tiếp theo của Starliner – Starliner-1 – dự kiến triển khai vào 4/2026, vận chuyển hàng hóa tới ISS thay vì chở phi hành gia./.
