Tin tứcTheo thông tin từ tờ The National (UAE) ngày 13/11 cho biết Mỹ và Nga đã cùng trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) hai dự thảo nghị quyết riêng biệt liên quan đến mô hình quản trị và an ninh của Dải Gaza trong giai đoạn hậu xung đột. Cả hai văn bản đều hướng tới mục tiêu duy trì lệnh ngừng bắn và ổn định khu vực, nhưng nội dung và cách triển khai có nhiều khác biệt đáng chú ý.
Mỹ đề xuất một dự thảo sửa đổi, cho phép thành lập chính quyền chuyển tiếp tại Gaza với nhiệm kỳ 2 năm. Cơ chế này được kỳ vọng tạo nền tảng cho lộ trình tái thiết và cải cách Chính quyền Palestine, qua đó mở đường để người Palestine tiến gần hơn tới quyền tự quyết và tiến trình xây dựng nhà nước.
Dự thảo nêu yêu cầu giữ vững lệnh ngừng bắn và ủng hộ “Kế hoạch Toàn diện” mà các bên đã thông qua trước đó. Trọng tâm của đề xuất là việc triển khai Lực lượng Ổn định Quốc tế (ISF) gồm khoảng 30.000 quân từ các quốc gia Hồi giáo nhằm bảo vệ Gaza, duy trì an ninh và giám sát quá trình phi quân sự hóa. UAE được xem là một trong những nước có khả năng đóng góp lực lượng.
Theo bản thảo, Israel sẽ rút quân theo từng giai đoạn khi ISF tiếp nhận quyền kiểm soát tại các khu vực của Gaza. Tiến trình này dựa trên bộ tiêu chí và các mốc thời gian mà các bên liên quan thống nhất từ trước. Mỹ cũng khẳng định sẽ tiếp tục thúc đẩy đối thoại giữa Israel và Palestine nhằm hướng đến mục tiêu chung sống hòa bình và thịnh vượng trong dài hạn.
Trong khi đó, Nga đưa ra một dự thảo nghị quyết khác, được mô tả là lấy cảm hứng từ đề xuất của Mỹ nhưng điều chỉnh theo hướng “cân bằng và thống nhất” hơn. Văn bản của Nga đặt trọng tâm vào yêu cầu Tổng Thư ký LHQ trình bày các phương án về cơ chế hoạt động của ISF. Dự thảo không đề cập đến “Hội đồng Hòa bình”, cơ quan chuyển tiếp mà phía Mỹ kiến nghị thành lập cho Gaza.
Moscow nhấn mạnh mục tiêu hình thành một lệnh ngừng bắn bền vững và giảm thiểu nguy cơ leo thang xung đột trong bối cảnh tình hình tại Gaza vẫn rất nhạy cảm.
Phái bộ Mỹ tại LHQ trong tuyên bố mới nhất hối thúc HĐBA nhanh chóng đạt đồng thuận, đồng thời cảnh báo mọi nỗ lực gây chia rẽ vào thời điểm hiện nay có thể khiến người dân Gaza phải gánh chịu hệ lụy nặng nề. Lệnh ngừng bắn đang có hiệu lực được đánh giá là mong manh và cần có những bước củng cố kịp thời.
Trước đó, Israel và Hamas đã chấp thuận giai đoạn đầu của kế hoạch 20 điểm do Mỹ xây dựng. Nội dung bao gồm ngừng bắn tạm thời và trao đổi con tin. Kế hoạch này được đính kèm trong dự thảo nghị quyết của Mỹ trình lên HĐBA.
Washington khẳng định sẽ không đưa quân vào Gaza. Thay vào đó, Mỹ làm việc với một số nước như Indonesia, UAE, Ai Cập, Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan để đánh giá khả năng tham gia lực lượng ISF. Sự tham gia của các quốc gia Hồi giáo được kỳ vọng giúp lực lượng này dễ dàng vận hành hơn trong bối cảnh Gaza có cấu trúc xã hội và tôn giáo đặc thù.
Hai bản dự thảo cho thấy cách tiếp cận khác nhau của Mỹ và Nga đối với tương lai Gaza. Một hướng tập trung vào cơ chế chuyển tiếp kèm lực lượng ổn định quy mô lớn, trong khi hướng còn lại đề cao tính thống nhất trong vai trò điều phối của LHQ. Việc HĐBA có đạt được đồng thuận hay không sẽ quyết định phần nào triển vọng ổn định của Gaza trong thời gian tới.
