Tin tứcTheo Hãng tin Reuters, Nhà Trắng cho biết hai nước sẽ hợp tác sử dụng các công cụ chính sách kinh tế và đầu tư để phát triển các thị trường đa dạng, linh hoạt và công bằng cho đất hiếm cùng khoáng sản quan trọng. Thỏa thuận được ký trong bối cảnh Mỹ và Nhật Bản đều muốn củng cố chuỗi cung ứng đất hiếm, vốn là vật liệu thiết yếu trong năng lượng tái tạo, sản xuất ô tô và thiết bị điện tử.
Hiện Trung Quốc chế biến hơn 90% lượng đất hiếm của thế giới và đã mở rộng biện pháp hạn chế xuất khẩu. Trong khi đó, Mỹ chỉ có một mỏ đất hiếm hoạt động tại bang California và đang nỗ lực tìm nguồn thay thế.
Theo nội dung thỏa thuận, hai nước đồng ý đơn giản hóa, nới lỏng quy trình cấp phép đối với các khoáng sản quan trọng và đất hiếm, đồng thời xử lý các chính sách phi thị trường và hành vi thương mại không công bằng. Washington và Tokyo cũng xem xét thiết lập cơ chế dự trữ bổ trợ lẫn nhau, phối hợp với các đối tác quốc tế để bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng.
Trong cuộc gặp tại Cung điện Akasaka (Tokyo), ông Trump khẳng định: “Chúng tôi là đồng minh ở cấp độ mạnh nhất, và thật vinh dự khi được ở đây cùng bà – một trong những thủ tướng vĩ đại nhất của Nhật Bản.”
Bà Takaichi đáp lại: “Tôi mong muốn mở ra kỷ nguyên vàng mới trong quan hệ Nhật - Mỹ, nơi hai nước cùng mạnh hơn và thịnh vượng hơn.”
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, Thủ tướng Takaichi sẽ đề cử ông Trump cho Giải Nobel Hòa bình. Phát biểu trước báo giới, bà Takaichi nói: “Chỉ trong một thời gian ngắn, thế giới đã bắt đầu được hưởng nhiều hòa bình hơn. Tôi thực sự ấn tượng và được truyền cảm hứng bởi ngài Tổng thống.”
Ông Trump đến Tokyo ngày 27/10, trong chuyến công du châu Á đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai. Sau Nhật Bản, ông dự kiến thăm Hàn Quốc – nơi tổ chức Hội nghị cấp cao APEC – và có thể gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Theo Hãng tin AFP, trọng tâm của chuyến thăm Tokyo là vấn đề an ninh và thương mại song phương. Người dân Nhật Bản kỳ vọng hai bên sẽ đạt được đồng thuận về thuế quan, giảm căng thẳng thương mại.
Trong lĩnh vực an ninh, Nhật Bản – quốc gia lâu nay theo đuổi chính sách hòa bình – đang chuyển sang lập trường quốc phòng mạnh mẽ hơn khi quan hệ với Trung Quốc ngày càng xấu đi. Thủ tướng Takaichi, vốn có quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh, cho biết chính phủ của bà sẽ nâng chi tiêu quốc phòng lên mức 2% GDP trong năm nay, sớm hơn hai năm so với kế hoạch.
Mỹ – hiện có khoảng 60.000 binh sĩ đồn trú tại Nhật Bản – mong muốn Tokyo tăng thêm chi tiêu quốc phòng, hướng tới mức tương đương 5% GDP mà các nước NATO đã cam kết.
Giáo sư Yee Kuang Heng (Đại học Tokyo) nhận định, động thái của bà Takaichi nhằm “giảm áp lực từ Mỹ” về việc tăng chi tiêu quân sự.
Ngoài cuộc gặp với Thủ tướng Takaichi, ông Trump còn dự kiến phát biểu trên tàu sân bay USS George Washington tại căn cứ hải quân Mỹ ở Yokosuka và dùng tiệc tối với lãnh đạo các tập đoàn lớn, trong đó có thể có Chủ tịch Toyota.
