Tin tứcTheo các nguồn tin từ Washington, Nhà Trắng đang xem xét một kế hoạch mới nhằm kiểm soát toàn cầu đối với các mặt hàng chứa phần mềm Mỹ hoặc được sản xuất bằng phần mềm Mỹ, từ máy tính xách tay, thiết bị điện tử đến động cơ phản lực.
Động thái này được cho là biện pháp đáp trả việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm – nhóm vật liệu chiến lược có vai trò then chốt trong ngành công nghiệp công nghệ cao.
Ngày 10/10, Tổng thống Donald Trump đăng trên mạng xã hội cho biết sẽ áp thuế bổ sung 100% đối với hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ và kiểm soát xuất khẩu toàn bộ “phần mềm trọng yếu” từ ngày 1/11. Tuy nhiên, chi tiết cụ thể chưa được công bố.
Một số quan chức Mỹ cho biết, kế hoạch này chưa chắc được triển khai ngay, song việc Nhà Trắng đưa ra thảo luận đã cho thấy Washington đang cân nhắc một bước leo thang đáng kể trong chính sách thương mại đối với Bắc Kinh.
Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, nếu các biện pháp này được thực thi, “nhiều khả năng Mỹ sẽ phối hợp cùng các nước trong Nhóm G7 để đảm bảo tính hiệu quả và tránh tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng toàn cầu.”
Các chuyên gia cảnh báo, việc hạn chế xuất khẩu phần mềm Mỹ có thể gây gián đoạn nghiêm trọng cho thương mại quốc tế với Trung Quốc – nền công xưởng công nghệ của thế giới – và ảnh hưởng ngược đến doanh nghiệp Mỹ.
Bà Emily Kilcrease, chuyên gia tại Trung tâm An ninh Mỹ, nhận định:
“Phần mềm là lợi thế chiến lược của Mỹ trong thương mại với Trung Quốc. Tuy nhiên, nếu áp kiểm soát quá chặt, điều đó có thể phản tác dụng và khiến các công ty Mỹ chịu thiệt hại lớn.”
Một nguồn tin tiết lộ, chính quyền Mỹ có thể chỉ công bố kế hoạch này nhằm gây sức ép chính trị trước cuộc gặp sắp tới giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình – mà chưa thực hiện ngay lập tức.
Động thái siết chặt phần mềm được công bố chỉ ba tuần trước cuộc gặp song phương dự kiến tại Hàn Quốc, bên lề Hội nghị cấp cao APEC, và một ngày sau khi Trung Quốc tuyên bố mở rộng hạn chế xuất khẩu đất hiếm – nguồn nguyên liệu mà Bắc Kinh đang chiếm ưu thế toàn cầu.
Trung Quốc đã phản đối mạnh mẽ quy định mới của Mỹ, cho rằng Washington đang “chính trị hóa thương mại”, sau khi Bộ Thương mại Mỹ cấm các công ty Mỹ giao hàng cho doanh nghiệp có hơn 50% vốn thuộc các công ty Trung Quốc nằm trong danh sách trừng phạt.
Hiện tại, hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đang chịu mức thuế trung bình 55%, và nếu ông Trump thực hiện đúng lời đe dọa, con số này có thể tăng lên 155%.
Trong tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent dự kiến gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Malaysia, để thảo luận trước thềm hội đàm cấp cao giữa hai nhà lãnh đạo vào cuối tháng.
