Tin tứcTheo hãng tin TASS, ông Zhang Yao, Phó Giám đốc Ủy ban học thuật và nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế RimPac Thượng Hải, nhận định việc Mỹ đẩy mạnh sự hiện diện quân sự và mở rộng ảnh hưởng tại Bắc Cực đang góp phần làm gia tăng căng thẳng, tiềm ẩn nguy cơ xung đột địa chính trị.
Trong bài viết đăng trên Thời báo Hoàn Cầu, ông Zhang cho rằng Washington ngày càng coi Bắc Cực là khu vực chiến lược đặc biệt quan trọng và tìm cách củng cố vị thế tại đây, khiến vùng cực này trở thành một trong những “điểm nóng mới” trên bản đồ địa chính trị toàn cầu.
Ông Zhang phân tích, Mỹ coi Bắc Cực là không gian cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, đồng thời dựa vào các biện pháp quân sự để duy trì ưu thế. Điều này làm gia tăng mức độ căng thẳng và nguy cơ xung đột trong khu vực. Ông nhận định Washington có xu hướng coi Bắc Cực như phạm vi ảnh hưởng riêng, trong khi theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển và các điều ước quốc tế, Bắc Cực không thuộc về bất kỳ quốc gia nào. Việc Mỹ phản ứng gay gắt trước các hoạt động hợp pháp của Trung Quốc và các nước khác trong khu vực, theo ông, thể hiện cách tiếp cận áp đặt.
Chuyên gia Trung Quốc nhấn mạnh Mỹ đang ngày càng chú trọng quân sự hóa Bắc Cực. Các hoạt động của Nga và Trung Quốc tại khu vực thường được Washington coi là mối đe dọa. Ông dẫn chứng Lầu Năm Góc liên tục tăng cường tập trận và biến Alaska thành căn cứ quân sự trọng yếu với nhiều loại vũ khí hiện đại, làm sâu sắc thêm sự đối đầu giữa Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Nga.
Ông Zhang cũng chỉ ra, từ thời Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã gia tăng sự tập trung vào Bắc Cực, không chỉ vì lý do an ninh mà còn vì lợi ích kinh tế. Bắc Cực giàu tài nguyên dầu khí, khoáng sản và kim loại đất hiếm, phù hợp với lợi ích năng lượng của Washington. Trong bối cảnh châu Âu cắt giảm nhập khẩu năng lượng từ Nga sau xung đột Ukraine, Mỹ có cơ hội thúc đẩy xuất khẩu năng lượng, đồng thời tận dụng trữ lượng Bắc Cực để gia tăng ảnh hưởng toàn cầu.
Về mặt chiến lược, ông Zhang cho rằng việc Mỹ tăng cường lực lượng tại Bắc Cực không chỉ nhằm củng cố ưu thế khu vực mà còn được sử dụng để kiềm chế Nga.
Theo ông, những bước đi này khiến nguy cơ biến Bắc Cực thành điểm nóng cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc ngày càng hiện hữu, với rủi ro xung đột khó tránh khỏi.
