Tin tứcZambada (77 tuổi) đồng sáng lập băng đảng ma túy khét tiếng Sinaloa đã nhận tội giết người và buôn bán ma túy tại tòa án New York ngày 25/8. Trong số đó có fentanyl, loại ma túy gây ra hàng chục ngàn ca tử vong vì sốc thuốc tại Mỹ mỗi năm.
Theo thỏa thuận nhận tội, ông Zambada thoát án tử hình nhưng phải đối mặt với án chung thân, đồng thời chấp nhận bị tịch thu khối tài sản bất chính trị giá 15 tỉ USD. Đây được coi là một trong những vụ án lớn nhất chống tội phạm có tổ chức trong nhiều thập kỷ qua, nối tiếp trường hợp của Joaquin “El Chapo” Guzmán đồng sáng lập khác của băng Sinaloa hiện đang thụ án chung thân tại Mỹ.
Tổng thống Sheinbaum khẳng định: “Nếu Mỹ thu hồi được số tiền này, chúng tôi sẽ đề nghị chuyển cho Mexico để hỗ trợ người dân nghèo nhất. Đó là một phần công lý dành cho những cộng đồng đã phải chịu nhiều thiệt hại từ hoạt động của băng đảng”.
Dù vụ bắt giữ Zambada gây chấn động, Bộ trưởng An ninh Mexico Omar Garcia Harfuch nhận định băng Sinaloa vẫn tồn tại, chỉ có một số phe phái suy yếu. Thực tế, sau khi ông bị bắt hồi tháng 7/2024 tại Texas, các cuộc giao tranh đẫm máu đã nổ ra giữa phe trung thành với Zambada và phe “Chapitos” nhóm con trai của El Chapo.
Theo công tố Mỹ, phe “Chapitos” khét tiếng tàn bạo, thường tra tấn đối thủ và thậm chí “ném cho hổ ăn” để răn đe. Trong khi đó, bản thân Zambada điều hành một mạng lưới buôn ma túy khổng lồ với kho vũ khí quân sự, lực lượng an ninh tư nhân và đội sát thủ chuyên ám sát, bắt cóc, tra tấn. Chỉ vài tháng trước khi bị bắt, ông ta còn ra lệnh sát hại chính cháu ruột.
Mỹ coi băng Sinaloa là mạng lưới buôn ma túy lớn nhất thế giới, hoạt động xuyên biên giới và là mối đe dọa an ninh quốc gia. Đầu tháng này, Mexico đã dẫn độ 26 thủ lĩnh băng đảng cấp cao sang Mỹ, thể hiện quyết tâm hợp tác trong nỗ lực triệt phá đường dây ma túy xuyên quốc gia.
Tuy nhiên, yêu cầu chia sẻ số tiền tịch thu từ El Mayo có thể trở thành một phép thử mới trong quan hệ song phương. Về phía Mexico, đây là cơ hội để tái phân bổ “tiền bẩn” thành nguồn lực giúp xóa đói giảm nghèo.
Với Mỹ, câu hỏi đặt ra là liệu Washington có sẵn sàng nhượng bộ, coi đây là bước đi củng cố hợp tác hay giữ toàn bộ số tiền như khoản bồi thường cho những thiệt hại fentanyl gây ra trên đất Mỹ.
