Tin tứcTheo một văn bản được Ủy ban châu Âu (EC) công bố ngày 22/05, hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia Belarus, Myanmar, Triều Tiên và Nga sẽ được xếp vào nhóm có " rủi ro cao" về việc góp phần gây ra nạn phá rừng.
Các quốc gia như Brazil và Indonesia, nơi có tỷ lệ phá rừng thuộc hàng cao nhất thế giới trong quá khứ, sẽ được xếp vào nhóm "rủi ro tiêu chuẩn", đồng nghĩa với việc hàng hóa xuất khẩu từ các nước này sang châu Âu sẽ chịu kiểm tra tuân thủ ở mức đơn giản hơn.
Luật Chống phá rừng sẽ bắt đầu có hiệu lực từ cuối năm 2025 đối với các doanh nghiệp lớn và từ tháng 06/2026 đối với các doanh nghiệp nhỏ. - Ảnh: Reuters.
Luật Chống phá rừng (EUDR) yêu cầu các công ty kinh doanh các mặt hàng như đậu nành, thịt bò, dầu cọ, gỗ, ca cao, cà phê và socola tại các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) phải thực hiện nghĩa vụ thẩm định nguồn gốc.
Nhiều quốc gia, bao gồm cả Brazil và Indonesia, đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ đạo luật này, vì cho rằng các quy định này gây tốn kém cho họ.
Sự khác biệt chính giữa các nhóm rủi ro là tỷ lệ kiểm tra bắt buộc, trong đó, các nước EU sẽ phải kiểm tra 9% công ty xuất khẩu từ nhóm rủi ro cao, 3% từ nhóm rủi ro tiêu chuẩn và chỉ 1% đối với nhóm rủi ro thấp.
Việt Nam được xếp vào nhóm "rủi ro thấp", đồng nghĩa với việc các công ty Việt Nam vẫn phải thu thập thông tin về chuỗi cung ứng của họ, nhưng không bắt buộc phải đánh giá và giải quyết các rủi ro liên quan đến phá rừng.
Các công ty ở các quốc gia rủi ro cao và tiêu chuẩn sẽ phải chứng minh thời gian và địa điểm sản xuất hàng hóa, đồng thời cung cấp thông tin "có thể kiểm chứng" rằng các mặt hàng đó không được sản xuất trên đất rừng bị phá sau năm 2020.
Các tổ chức vận động vì môi trường đã chỉ trích quyết định của EU khi chỉ áp dụng mức kiểm tra nghiêm ngặt nhất đối với 4 quốc gia. Họ cho rằng ngay cả các nước được xếp vào nhóm rủi ro thấp vẫn sẽ phải tuân thủ một số nghĩa vụ thẩm định, mặc dù ở mức đơn giản hơn.
Bà Giulia Bondi, đại diện của tổ chức phi lợi nhuận Global Witness, cho rằng, điều này không làm suy giảm hiệu quả của đạo luật trong việc bảo vệ rừng.
Tuy nhiên, tổ chức Rainforest Foundation Norway (RFN) kêu gọi EU siết chặt kiểm soát. Ông Toerris Jaeger, Giám đốc RFN, cho biết: “Thật khó tin khi Brazil – quốc gia chiếm đến 42% diện tích rừng nhiệt đới bị mất trong năm 2024, gấp đôi so với năm 2023 – lại không bị xếp vào nhóm có rủi ro cao”.
Ủy ban châu Âu cho biết họ đã phân loại các quốc gia dựa trên bằng chứng khoa học và dữ liệu thực tế.
Theo kế hoạch, EUDR sẽ bắt đầu có hiệu lực từ cuối năm 2025 đối với các doanh nghiệp lớn và từ tháng 06/2026 đối với các doanh nghiệp nhỏ. Những trường hợp vi phạm có thể bị phạt tới 4% doanh thu của công ty tại mỗi quốc gia thành viên EU.
