Khủng hoảng chính trị Pháp leo thang

Quốc hội Pháp bỏ phiếu bất tín nhiệm Thủ tướng Francois Bayrou với 364 phiếu thuận và 194 phiếu chống.

Kết quả này buộc ông Bayrou rời chức chỉ sau vài tháng tại vị, đánh dấu thất bại lớn và đẩy Tổng thống Emmanuel Macron vào thử thách chính trị nghiêm trọng nhất từ đầu nhiệm kỳ khi phải tìm kiếm thủ tướng thứ năm trong vòng chưa đầy hai năm.

Khủng hoảng nổ ra trong bối cảnh Pháp đối mặt thâm hụt ngân sách lớn, nợ công gia tăng. Chính phủ Bayrou trước đó đề xuất cắt giảm hơn 40 tỷ euro trong ngân sách 2026 nhằm đưa thâm hụt từ mức 5,4% GDP xuống 4,6%, tiến tới mục tiêu 3% theo yêu cầu EU. Tuy nhiên, kế hoạch này bị nhiều đảng phản đối gay gắt, nhất là liên quan cắt bỏ hai ngày nghỉ lễ và giảm chi tiêu xã hội.

Thu tuong phaop
Thủ tướng Pháp Francois Bayrou - Ảnh: REUTERS 

Giới phân tích cho rằng thất bại của ông Bayrou phản ánh tình trạng bế tắc sâu sắc trong hệ thống chính trị. Các đảng đối lập quy trách nhiệm cho Tổng thống Macron. Lãnh đạo phe Xã hội Boris Vallaud tuyên bố “người phải chịu trách nhiệm là Tổng thống”. Phe cực tả do bà Mathilde Panot dẫn dắt kêu gọi bầu cử sớm nếu chính phủ không thay đổi chính sách, trong khi đảng cực hữu RN của bà Marine Le Pen cho rằng giải tán Quốc hội là giải pháp duy nhất.

Trong phát biểu cuối cùng tại Quốc hội, ông Bayrou cảnh báo mức nợ công “nghiêm trọng” và kêu gọi thẳng thắn nhìn nhận thực trạng tài chính. Song nỗ lực này không xoay chuyển được kết quả. Sự thất bại của ông cho thấy khó khăn trong việc tìm kiếm đồng thuận tại một Quốc hội chia rẽ.

Các kịch bản hậu Bayrou đang được bàn thảo, gồm khả năng thành lập liên minh trung dung giữa các lực lượng ôn hòa hoặc tiến hành bầu cử trước hạn. Tuy nhiên, cả hai đều tiềm ẩn rủi ro: liên minh khó bền vững do bất đồng chính sách, còn bầu cử có thể tạo đà cho phe cực hữu củng cố vị thế, gây thêm áp lực cho hệ thống chính trị truyền thống.

Khủng hoảng chính trị diễn ra trong bối cảnh xã hội Pháp căng thẳng. Công đoàn kêu gọi đình công toàn quốc ngày 10/9 và biểu tình quy mô lớn ngày 18/9 để phản đối kế hoạch cắt giảm chi tiêu. Điều này cho thấy chính phủ kế nhiệm sẽ phải đối diện sức ép nặng nề từ dư luận.

Việc bổ nhiệm thủ tướng mới trở thành thách thức đặc biệt lớn đối với Tổng thống Macron. Khả năng duy trì ổn định trong Quốc hội, tìm kiếm đồng thuận giải quyết ngân sách và giữ vững niềm tin cử tri sẽ quyết định triển vọng cầm quyền của ông trong giai đoạn tới.

Bình luận