Iran và 3 nước châu Âu sẽ nối lại đàm phán hạt nhân trong tuần này

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei cho biết nước này và 3 nước Anh, Pháp và Đức sẽ tổ chức vòng đàm phán hạt nhân mới tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào thứ Sáu tuần này, ngày 25/7.

Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa các bên kể từ khi Israel và Mỹ tiến hành không kích vào các cơ sở hạt nhân của Iran cách đây một tháng, diễn ra trong bối cảnh 3 nước châu Âu cảnh báo sẽ tái áp đặt các lệnh trừng phạt quốc tế nếu Tehran không tái khởi động đàm phán.

Theo truyền thông nhà nước Iran, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Esmaeil Baghaei cho biết cuộc đàm phán sẽ diễn ra ở cấp thứ trưởng ngoại giao. 

Ba nước châu Âu - còn gọi là nhóm E3 - cùng với Trung Quốc và Nga là những bên còn lại trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015 (JCPOA) ký với Iran. Thỏa thuận này từng giúp Tehran được dỡ bỏ trừng phạt, đổi lấy nước này phải hạn chế chương trình hạt nhân.

Đến năm 2018 trong nhiệm kỳ một của Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã rút khỏi và thỏa thuận rơi vào bế tắc đến nay.

AP_21101546090409
Máy ly tâm tại cơ sở làm giàu uranium Natanz ở miền trung Iran trước cuộc không kích của Mỹ và Israel - Ảnh: IAEA/AP

Tuần trước, các ngoại trưởng E3 và đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu đã có cuộc điện đàm đầu tiên với Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi.

Các nước E3 tái khẳng định sẽ sử dụng cơ chế “snapback” để khôi phục lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc (LHQ) đối với Iran nếu tiến trình đàm phán không được nối lại hoặc không đạt kết quả rõ ràng trước cuối tháng 8.

Phản hồi trước áp lực này, ông Araqchi tuyên bố: “Nếu EU/E3 muốn đóng vai trò xây dựng, họ nên hành động có trách nhiệm và từ bỏ chính sách đe dọa cũ kỹ, bao gồm cả cơ chế ‘snapback’ mà họ hoàn toàn không có cơ sở pháp lý hay đạo đức để thực hiện.”

Cơ chế “snapback” được quy định trong thỏa thuận JCPOA, cho phép tái áp đặt toàn bộ các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an LHQ với Iran nếu một bên cho rằng Tehran “vi phạm đáng kể” các cam kết, mà không cần sự đồng thuận từ các thành viên khác.

Trước khi chiến sự giữa Israel và Iran nổ ra, Tehran và Washington từng tiến hành 5 vòng đàm phán gián tiếp do Oman làm trung gian.

Tuy nhiên, tiến trình này bị đình trệ do bất đồng lớn liên quan đến mức độ làm giàu uranium tại Iran - vấn đề mà các cường quốc phương Tây yêu cầu giảm xuống mức gần như bằng không, nhằm hạn chế nguy cơ vũ khí hóa chương trình hạt nhân.

Bình luận