Tin tứcCuộc gặp được kỳ vọng sẽ mở đường cho một thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine, trong bối cảnh xung đột kéo dài hơn hai năm qua vẫn chưa có lối thoát.
Theo Trợ lý Tổng thống Nga Yury Ushakov, hai bên đã bắt đầu chuẩn bị cho hội nghị, dự kiến diễn ra tại thủ đô Budapest (Hungary). Ông Ushakov gọi đây là “một khoảnh khắc có ý nghĩa lớn”, đồng thời cho biết cuộc điện đàm giữa Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov sẽ khởi động tiến trình chuẩn bị trong vài ngày tới.
Các chuyên gia quốc tế nhận định, cuộc trao đổi giữa hai nhà lãnh đạo là dấu hiệu tích cực, cho thấy Washington và Moskva đang tìm kiếm hướng đi ngoại giao thay vì gia tăng đối đầu. Peter Kuznick, Giám đốc Viện Nghiên cứu hạt nhân thuộc Đại học Mỹ, cho rằng cuộc điện đàm này đã loại bỏ khả năng Mỹ chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine – yếu tố có thể khiến chiến sự leo thang.
Trước đó, Ukraine từng đề nghị Mỹ viện trợ loại tên lửa này từ tháng 10/2024, trong khuôn khổ “kế hoạch chiến thắng” do Tổng thống Volodymyr Zelensky công bố. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã tuyên bố ngày 6/10/2025 rằng Mỹ “không muốn làm leo thang xung đột” và “muốn giữ lại những vũ khí cần thiết để bảo vệ đất nước”. Sau cuộc điện đàm với Tổng thống Putin, ông Trump càng khẳng định lập trường không cung cấp Tomahawk cho Kiev, cho thấy Washington đang ưu tiên giải pháp hòa bình hơn là mở rộng viện trợ quân sự.
Giới quan sát nhận định Nhà Trắng nhận ra rằng việc cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine không thể giúp Kiev thay đổi cục diện chiến trường, mà chỉ khiến căng thẳng với Nga gia tăng. Nga cũng cảnh báo việc Mỹ chuyển giao tên lửa hành trình cho Ukraine sẽ làm tổn hại nghiêm trọng quan hệ song phương.
Hội nghị thượng đỉnh sắp tới tại Budapest được xem là cơ hội để hai bên khôi phục đối thoại sau cuộc gặp tại Alaska hồi tháng 8 chưa đạt kết quả rõ rệt. Hungary được chọn làm địa điểm tổ chức bởi quốc gia này có vị trí trung tâm châu Âu và quan hệ cân bằng với cả phương Tây lẫn phương Đông. Thủ tướng Viktor Orban là một trong số ít lãnh đạo EU duy trì đối thoại với Moskva và thường xuyên kêu gọi chấm dứt các biện pháp trừng phạt đối với Nga.
Budapest cũng mang ý nghĩa biểu tượng khi chính tại đây, vào năm 1994, Mỹ, Nga, Ukraine và Anh từng ký Bản ghi nhớ Budapest – văn kiện khiến Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân để đổi lấy cam kết an ninh. Một yếu tố thuận lợi khác là Hungary không tham gia Tòa án Hình sự quốc tế (ICC), nên không chịu ràng buộc bởi lệnh bắt giữ Tổng thống Putin do ICC ban hành năm 2023, giúp việc tổ chức hội nghị thuận lợi hơn về mặt pháp lý.
Giới ngoại giao nhận định, sau khi đạt được một số tiến triển trong thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza do Mỹ bảo trợ, chính quyền Tổng thống Trump đang nỗ lực mở rộng vai trò trung gian hòa giải tại các điểm nóng khác, trong đó có Ukraine. Tuy con đường dẫn đến một thỏa thuận ngừng bắn còn nhiều trở ngại, song hội nghị Nga - Mỹ lần này vẫn được xem là tia hy vọng cho việc giảm nhiệt xung đột và khởi động tiến trình hòa bình tại châu Âu.
