Tin tứcMột nghiên cứu chấn động vừa được công bố bởi các nhà khoa học tại NYU Langone Health (Mỹ) cho thấy hóa chất trong các sản phẩm nhựa thông dụng có thể là nguyên nhân góp phần dẫn đến hơn 356.000 ca tử vong do bệnh tim mỗi năm trên toàn cầu – một con số gây báo động nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng.
Nghiên cứu tập trung vào di-2-ethylhexyl phthalate (DEHP) – một loại phthalate được sử dụng rộng rãi trong sản xuất nhựa để tăng độ dẻo. DEHP hiện diện trong vô số sản phẩm thường ngày như hộp đựng thực phẩm, thiết bị y tế, mỹ phẩm, đồ chơi và chất tẩy rửa. Khi các sản phẩm này phân hủy, chúng giải phóng các hạt vi nhựa cực nhỏ có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa và tích tụ theo thời gian.
Phân tích dữ liệu mẫu nước tiểu và khảo sát từ nhiều quốc gia, nhóm nghiên cứu phát hiện chỉ riêng trong năm 2018, hơn 356.000 ca tử vong do bệnh tim – chiếm khoảng 13% số ca tử vong tim mạch toàn cầu ở nhóm tuổi 55-64 – có thể có liên quan đến việc phơi nhiễm DEHP.
Các chuyên gia cảnh báo DEHP có khả năng kích hoạt phản ứng viêm mạn tính trong động mạch, làm tổn thương mạch máu theo thời gian và dẫn đến tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ.
“Đây là hồi chuông cảnh báo toàn cầu về tác hại của vi nhựa và hóa chất độc hại trong các sản phẩm quen thuộc mà chúng ta tiếp xúc hằng ngày,” tiến sĩ Leonardo Trasande – tác giả chính của nghiên cứu – nhấn mạnh.
Nghiên cứu cũng cho thấy mức độ ảnh hưởng không đồng đều trên toàn thế giới. Gần 75% số ca tử vong liên quan đến DEHP tập trung tại Trung Đông, Nam Á, Đông Á và Thái Bình Dương, trong đó các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia đứng đầu danh sách. Theo nhóm nghiên cứu, nguyên nhân chủ yếu là do tốc độ công nghiệp hóa cao, quản lý lỏng lẻo và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm chưa được siết chặt tại những khu vực này.
Tại Mỹ, một nghiên cứu trước đó của nhóm cũng cho thấy phthalate có thể liên quan đến hơn 50.000 ca tử vong sớm mỗi năm, gây tổn thất kinh tế hàng chục tỷ USD. Như vậy, gánh nặng toàn cầu từ các hóa chất này có thể lên tới hàng trăm tỷ USD mỗi năm – chưa kể đến các chi phí chăm sóc sức khỏe dài hạn.
Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng thận trọng lưu ý: nghiên cứu hiện tại chỉ xác định mối tương quan, chứ chưa khẳng định quan hệ nhân quả trực tiếp. Đồng thời, dữ liệu mới chỉ tập trung vào DEHP trong nhóm tuổi từ 55–64, nghĩa là con số thực tế với các loại phthalate khác và các nhóm tuổi khác có thể còn cao hơn đáng kể.
“Chúng ta cần khẩn trương ban hành những quy định toàn cầu để hạn chế sử dụng DEHP trong sản xuất, và tăng cường giám sát phơi nhiễm trong cộng đồng,” tiến sĩ Trasande kêu gọi.
Trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục mở rộng khảo sát để theo dõi hiệu quả của các biện pháp giảm thiểu DEHP và tìm hiểu sâu hơn mối liên hệ giữa vi nhựa với các bệnh mạn tính khác như tiểu đường, béo phì và rối loạn nội tiết.
