Tin tứcCuộc đua năm nay quy tụ sáu ứng viên chính thức nhưng thực chất là trận đối đầu quyết liệt giữa hai nhân vật: ông Lee Jae Myung (61 tuổi, đại diện Đảng Dân chủ đối lập) và ông Kim Moon Soo (73 tuổi, thuộc Đảng Quyền lực nhân dân - PPP - đang cầm quyền).
Theo khảo sát Gallup Korea ngày 28-5, ông Lee đang dẫn đầu với 49% tỉ lệ ủng hộ, trong khi ông Kim đạt 36% nhưng có dấu hiệu tăng trưởng.
Dù ai giành chiến thắng, tổng thống kế nhiệm sẽ phải đối mặt với bài toán nan giải: tái cân bằng quan hệ ngoại giao giữa ba đối tác then chốt - Mỹ, Trung Quốc và Triều Tiên.
Trong nhiệm kỳ của mình, cựu Tổng thống Yoon đã định hình chính sách đối ngoại nghiêng hẳn về phía Mỹ, đồng thời giữ lập trường cứng rắn với Triều Tiên và có thái độ lạnh nhạt với Trung Quốc. Hàn Quốc tích cực tham gia vào các cơ chế an ninh do Mỹ và Nhật dẫn đầu khiến quan hệ với Bắc Kinh và Bình Nhưỡng xấu đi đáng kể.
Ứng viên đối lập Lee Jae Myung phản đối hướng đi này. Ông chủ trương giữ vững liên minh với Mỹ nhưng đồng thời kêu gọi nối lại đối thoại và cải thiện quan hệ với Trung Quốc, Triều Tiên và cả Nga những đối tác mà ông cho rằng chính phủ hiện tại đã làm "xấu đi không cần thiết". "Không thể bỏ hết trứng vào một giỏ", ông Lee nhấn mạnh.
Ngược lại, ông Kim Moon Soo cảnh báo rằng lập trường của ông Lee sẽ làm suy yếu vị thế của Hàn Quốc trong cuộc cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc.
Ông ủng hộ tiếp tục củng cố liên minh quân sự với Mỹ, thậm chí đề xuất tăng cường năng lực "răn đe phủ đầu", bao gồm việc tái triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật Mỹ hoặc phát triển công nghệ vũ khí hạt nhân nội địa.
Cả hai ứng viên đều nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Trong bối cảnh ông Trump có thể tái đắc cử, chính quyền mới tại Seoul sẽ cần bảo đảm sự ổn định trong hợp tác kinh tế và cam kết quốc phòng từ Washington yếu tố sống còn với Hàn Quốc.
Bên cạnh các vấn đề quốc tế, tình hình chính trị nội bộ cũng đặt ra nhiều thách thức. Hồi tháng 12/2024, việc ông Yoon ban bố “thiết quân luật” đã kích hoạt làn sóng biểu tình đối đầu, với hàng vạn người cả phản đối lẫn ủng hộ xuống đường. Các cuộc xung đột bạo lực xảy ra tại nhiều nơi cho thấy sự chia rẽ sâu sắc về ý thức hệ và niềm tin chính trị.
Thêm vào đó, nền kinh tế Hàn Quốc đang trải qua giai đoạn ảm đạm, làm trầm trọng thêm tâm lý bất mãn xã hội. Khảo sát của báo Donga Ilbo đầu tháng 5 cho thấy 41% cử tri coi “tăng trưởng kinh tế” là ưu tiên hàng đầu, trong khi 22% muốn “giải quyết xung đột xã hội”. Các vấn đề ngoại giao bị xếp sau.
Để hướng đến sự ổn định lâu dài, ông Lee đề xuất sửa đổi hiến pháp: áp dụng cơ chế hai nhiệm kỳ bốn năm cho tổng thống thay vì một nhiệm kỳ năm năm như hiện tại, đồng thời yêu cầu tổ chức bầu cử vòng hai nếu không ứng viên nào vượt qua ngưỡng 50%. Ông Kim cũng ủng hộ cải cách thể chế, nhưng đề xuất rút ngắn nhiệm kỳ tổng thống xuống còn ba năm.
