Trong phán quyết được mong đợi từ lâu vào ngày 29/4, tòa án tối cao của EU kết luận rằng, chương trình cấp quyền công dân cho nhà đầu tư của Malta là trái với luật pháp EU.
Các thẩm phán cho biết, chương trình này đại diện cho "sự thương mại hóa việc cấp quốc tịch của một quốc gia thành viên" và theo nghĩa mở rộng là quyền công dân EU, điều này trái ngược với luật pháp châu Âu.
Tòa án lập luận rằng, Malta đã gây nguy hiểm cho lòng tin giữa các quốc gia thành viên EU – điều cần thiết để tạo ra một khu vực ‘không biên giới’.

Một chương trình năm 2020 cho phép những người đã quyên góp 750.000 euro cho Malta và đã ở lại quốc gia này 12 tháng được cấp quyền công dân - Ảnh: Alamy
Các thẩm phán đã xem xét một chương trình thực hiện vào năm 2020, cho phép những người đã quyên góp 750.000 euro cho Malta và đã ở lại quốc gia này 12 tháng có được quyền công dân.
Khi trở thành công dân Malta, người này theo đó có được quyền công dân EU và quyền tự do sống và làm việc ở bất kỳ đâu trong liên minh.
Kế hoạch này đã bị các nhà vận động minh bạch chỉ trích. Họ cho rằng, nó mở ra cánh cửa cho rửa tiền, tham nhũng và rủi ro an ninh.
Vào năm 2021, một cuộc điều tra của Guardian phát hiện ra rằng, những triệu phú có ít mối liên hệ thực sự với Malta đã được cấp quyền công dân. Họ đôi khi chỉ ở lại đất nước này 3 tuần.
Ủy ban châu Âu đã khởi kiện Malta và Síp vào tháng 10/2020 vì tội bán “quyền công dân EU”. Síp đã tuyên bố đóng chương trình của mình ngay trước khi vụ kiện được đưa ra, nhưng chính phủ Malta vẫn tiếp tục triển khai.
Chính phủ Malta cho biết, họ đang nghiên cứu những tác động pháp lý, “để khuôn khổ pháp lý về quyền công dân có thể được đưa vào phù hợp với các nguyên tắc được nêu trong phán quyết”.
Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu hoan nghênh phán quyết của tòa án và kêu gọi Malta thực hiện phán quyết: "Quyền công dân châu Âu không phải để bán".
Người phát ngôn cho biết, các chương trình cấp quyền công dân cho nhà đầu tư vi phạm luật pháp EU và do đó nên bị tất cả các quốc gia thành viên bãi bỏ.