Tin tứcTheo hãng thông tấn quốc gia Bakhtar, trận động đất xảy ra vào đêm 31/8 theo giờ địa phương (tức rạng sáng 1/9 giờ Việt Nam), khiến ít nhất 250 người thiệt mạng và 500 người bị thương. Con số thương vong dự kiến còn tiếp tục tăng do nhiều khu vực vẫn chưa thể tiếp cận.
Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS) cho biết tâm chấn nằm gần thành phố Jalalabad, ở độ sâu khoảng 8 km. Trung tâm Nghiên cứu khoa học địa chất Đức xác định độ sâu là 10 km. Cường độ mạnh, tâm chấn nông khiến rung chấn lan rộng, nhiều người dân ở thủ đô Kabul – cách tâm chấn khoảng 130 km – cũng bị đánh thức trong hoảng loạn.
Ngay sau chấn động đầu tiên, khu vực này tiếp tục hứng chịu nhiều dư chấn, trong đó có hai trận mạnh 5,2 độ. Dư chấn cùng địa hình miền núi hiểm trở đã gây ra nhiều vụ lở đất, cắt đứt đường bộ vào vùng tâm chấn. Một số tuyến liên lạc bị gián đoạn, mạng di động ngừng hoạt động ở nhiều khu vực, khiến công tác cứu hộ gặp trở ngại lớn. Người dân địa phương mô tả nhiều ngôi làng bị hư hại nghiêm trọng, nhà cửa sụp đổ, đất đá từ sườn núi tràn xuống khiến hàng trăm hộ rơi vào cảnh màn trời chiếu đất.
Do đường bộ bị tê liệt, lực lượng Taliban cho biết công tác cứu hộ chủ yếu phải thực hiện bằng trực thăng. Một quan chức địa phương thông tin, tại một ngôi làng, đã ghi nhận 21 người chết và 35 người bị thương, nhiều nạn nhân được vận chuyển bằng đường không ra ngoài để cấp cứu. Xe cứu thương mang biểu tượng Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế cũng được điều động đến hiện trường. Tuy nhiên, cơ sở y tế trong khu vực bị quá tải, nhân lực và thuốc men thiếu hụt.
Mô hình đánh giá thiệt hại của USGS cảnh báo khả năng thương vong lớn. Theo kịch bản có xác suất cao nhất (39%), số người thiệt mạng có thể nằm trong khoảng 100 – 1.000. Ngoài ra, vẫn có tới 32% khả năng thương vong vượt mức 1.000 người. Về kinh tế, USGS ước tính thiệt hại ở mức 10.000 – 100.000 USD, nhưng thực tế có thể cao hơn nhiều do nhà cửa ở vùng nông thôn Afghanistan thường kém kiên cố.
Afghanistan là một trong những quốc gia hứng chịu nhiều trận động đất nhất khu vực Nam Á. Trận động đất mạnh 5,9 độ hồi tháng 6/2022 tại miền Đông từng khiến hơn 1.000 người thiệt mạng. Các chuyên gia cảnh báo nếu không có sự hỗ trợ quốc tế, hệ thống cứu trợ trong nước khó có thể ứng phó hiệu quả.
Hiện hàng nghìn người dân đã phải sơ tán khẩn cấp, dựng trại tạm ngoài trời, đối mặt nguy cơ thiếu lương thực, nước sạch và dịch bệnh. Cộng đồng quốc tế được kêu gọi khẩn trương hỗ trợ để giảm bớt hậu quả thảm khốc mà trận động đất ngày 1/9 để lại.
