Tin tứcĐộng thái này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt áp lực lớn từ thuế quan và nguy cơ bị cô lập khi các đối tác thương mại lần lượt chuyển hướng sang đàm phán với Washington.
Theo các chuyên gia và các nguồn thạo tin, Trung Quốc từng phản ứng gay gắt sau đợt áp thuế mạnh tay của Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng trước, cả trên truyền thông nhà nước lẫn mạng xã hội, với thông điệp cứng rắn không khuất phục “chủ nghĩa bá quyền”.
Tuy nhiên, các tín hiệu nội bộ cho thấy giới lãnh đạo Bắc Kinh ngày càng lo ngại về thiệt hại kinh tế, đặc biệt trong các ngành xuất khẩu như đồ gỗ, đồ chơi và dệt may - những lĩnh vực khó tìm thị trường thay thế Mỹ trong ngắn hạn.
Theo Reuters, có 3 nguồn tin cho biết Trung Quốc đã ghi nhận tình trạng đóng cửa nhà máy, đình công và sa thải lao động tại các tỉnh công nghiệp phía nam.
Một số nhà phân tích đã hạ dự báo tăng trưởng năm 2025 của Trung Quốc, trong khi ngân hàng đầu tư Nomura cảnh báo cuộc chiến thuế quan có thể khiến nước này mất tới 16 triệu việc làm. Ngân hàng trung ương Trung Quốc trong tuần này cũng đã công bố gói kích thích tiền tệ mới.
Bắc Kinh cũng lo ngại bị gạt ra ngoài các thỏa thuận khi Mỹ đẩy mạnh đàm phán thương mại với các đối tác như Ấn Độ, Nhật Bản và Việt Nam.
Một quan chức Trung Quốc nhấn mạnh “đối với nhiều doanh nghiệp, đây là vấn đề sống còn phải được giải quyết trong vài tuần”.
Thực tế, quá trình tái tiếp xúc giữa hai bên không hề suôn sẻ. Trung Quốc từng bác bỏ đề nghị đàm phán trực tiếp giữa Chủ tịch Tập và Tổng thống Trump, cho rằng điều này không phù hợp với thông lệ ngoại giao của Bắc Kinh.
Ngoài ra, một bức thư mà Washington gửi tới các bộ ngành Trung Quốc cuối tháng 4 đề cập đến cuộc chiến chống buôn bán tiền chất fentanyl cũng bị Bắc Kinh cho là “ngạo mạn”, khiến nỗ lực khôi phục đối thoại thêm rạn nứt.
Theo đó, bức thư yêu cầu Trung Quốc thực hiện hàng loạt hành động công khai chống fentanyl, bao gồm đăng bài trên tờ Nhân dân Nhật báo - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản nước này - và tăng cường hợp tác thực thi pháp luật.
Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc trợ cấp sản xuất tiền chất fentanyl thông qua ưu đãi thuế và cho rằng văn kiện này là một sự can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ.
Thêm vào đó, sự xáo trộn trong đội ngũ ngoại giao Mỹ tại Bắc Kinh, với việc một số nhân sự dày dạn kinh nghiệm bị loại khỏi vòng đàm phán, càng khiến tiến trình chuẩn bị cho cuộc gặp tại Geneva thêm phần rối ren.
Dù gửi một quan chức cấp cao như Hà Lập Phong tới Thụy Sĩ - người từng đóng vai trò quan trọng trong Thỏa thuận thương mại "Giai đoạn Một" năm 2019 - Trung Quốc vẫn chỉ coi đây là vòng “tiền đàm phán”, nhằm thăm dò lập trường và giới hạn của phía Mỹ sau những thông điệp bất nhất từ Nhà Trắng.
Các cuộc thảo luận có thể bao gồm đề nghị Trung Quốc tăng mua khí tự nhiên hóa lỏng và nông sản Mỹ - theo mô hình từng áp dụng năm 2019. Những vấn đề như chính sách thuế mới của Mỹ với hàng hóa Trung Quốc giá trị nhỏ (dưới 800 USD) và tương lai của TikTok cũng có thể được đề cập bên lề, nhưng không phải là trọng tâm.
Phát biểu trước báo giới, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết Bắc Kinh tự tin có thể kiểm soát tốt các vấn đề thương mại với Mỹ, và cho rằng cách tiếp cận hiện tại của chính quyền Trump là “không bền vững”.