Tin tứcTrong đó, tập trung vào việc đánh giá “thái độ chống Mỹ” và tiêu chuẩn “tốt về đạo đức” trước khi quyết định cấp quyền cư trú, học tập, lao động hay nhập tịch.
Theo Hãng tin Reuters ngày 21/8, động thái này làm dấy lên lo ngại về quyền tự do ngôn luận cũng như tính minh bạch trong toàn bộ quy trình nhập cư.
Cơ quan Di trú và Nhập tịch Mỹ (USCIS), trực thuộc Bộ An ninh nội địa, thông báo sẽ có hướng dẫn mới cho nhân viên nhập cư nhằm xem xét cả yếu tố tích cực lẫn tiêu cực của ứng viên. Trong đó, những người ủng hộ hoặc thúc đẩy các hoạt động, tư tưởng chống Mỹ hoặc khủng bố chống Do Thái sẽ bị đánh giá ở mức “cực kỳ tiêu cực”.
USCIS nhấn mạnh: “Hoạt động chống Mỹ sẽ là yếu tố cực kỳ tiêu cực trong bất kỳ đánh giá nào. Những lợi ích của Mỹ không nên dành cho những người căm ghét đất nước và thúc đẩy tư tưởng chống Mỹ”.
Tổng thống Trump trước đó từng liệt nhiều nhóm đối tượng vào diện “chống Mỹ”, bao gồm các nhà sử học, bảo tàng ghi chép lịch sử chế độ nô lệ, những người biểu tình ủng hộ Palestine và phản đối chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza.
Điểm đáng chú ý là thông báo mới không đưa ra định nghĩa rõ ràng về “chống Mỹ”. Hướng dẫn chính sách chỉ tham chiếu một phần luật liên bang về việc cấm nhập tịch đối với những người phản đối chính phủ hoặc pháp luật, hay ủng hộ các hình thức chính quyền toàn trị.
Theo USCIS, việc đánh giá “chống Mỹ” sẽ được bổ sung trong quy trình xét duyệt hồ sơ, bao gồm cả kiểm tra hoạt động trên mạng xã hội của người xin visa hoặc nhập cư.
Ngoài ra, USCIS yêu cầu ứng viên nhập tịch phải chứng minh bản thân “tốt về mặt đạo đức” theo nghĩa rộng hơn, không chỉ dựa trên việc không phạm pháp. Người phát ngôn USCIS, ông Matthew J. Tragesser, khẳng định: “Quyền công dân Mỹ là tiêu chuẩn vàng của quyền công dân, và nó chỉ nên được trao cho những người xuất sắc nhất thế giới”.
Theo quy định mới, những trường hợp còn nợ thuế hoặc chưa thanh toán tiền trợ cấp con cái phải hoàn tất nghĩa vụ để đủ điều kiện. Các hành vi như vi phạm giao thông nhiều lần hoặc quấy rối cũng có thể khiến ứng viên bị đánh giá là thiếu đạo đức.
Giới chuyên gia pháp lý cảnh báo những quy định này có thể tạo ra tiêu chuẩn chủ quan và khó dự đoán, đồng thời làm tăng gánh nặng hành chính khi nhân viên USCIS phải tự đưa ra quyết định.
Bà Emily Ryo, giáo sư luật tại Đại học Duke, cho rằng: “Yêu cầu ứng viên chứng minh bản thân xứng đáng với quyền công dân Mỹ sẽ tạo ra nhiều sự không chắc chắn, khó kiểm soát và tăng thêm gánh nặng hành chính. Các ứng viên phải cung cấp loại giấy tờ nào, và nhân viên sẽ đánh giá ra sao?”.
Luật sư Susan Ramos tại Arizona cũng nhận định đây là thay đổi “đáng lo ngại” vì dường như được triển khai mà không có tham vấn hay giải thích rõ ràng, dẫn tới tiêu chuẩn mang tính chủ quan và thiếu minh bạch.
