Tin tứcĐộng thái này diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra cảnh báo áp thuế nếu Mexico không tuân thủ các cam kết theo Hiệp ước chia sẻ nước năm 1944.
Hiệp ước được ký gần 80 năm trước quy định Mỹ sẽ chia sẻ nguồn nước từ sông Colorado với Mexico, đổi lại Mexico sẽ cung cấp nước từ sông Rio Grande - con sông đóng vai trò là biên giới tự nhiên giữa hai quốc gia.
Tổng thống Trump gần đây cáo buộc Mexico đã không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ, thậm chí còn lên án Mexico "đánh cắp" nước của nông dân bang Texas – một trong những vùng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi khô hạn.
Trong tuyên bố chính thức, Bộ Ngoại giao Mexico khẳng định nước này sẽ lập tức bắt đầu chuyển giao lại nước cho Mỹ từ sông Rio Grande và cam kết tiếp tục gửi thêm trong mùa mưa sắp tới.
Mexico nhấn mạnh mong muốn duy trì sự hợp tác dài hạn và thực hiện đầy đủ Hiệp ước 1944 điều mà họ cho rằng đã mang lại lợi ích phát triển bền vững cho cả hai bên dọc theo biên giới phía bắc.
Bộ Ngoại giao Mỹ nhanh chóng hoan nghênh bước đi của Mexico gọi đây là hành động giúp giảm thiểu khó khăn cho nông dân, chủ trang trại và đô thị tại vùng Rio Grande Valley (Texas). Mỹ cũng gửi lời cảm ơn tới Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum vì đã trực tiếp tham gia tháo gỡ căng thẳng.
Hiện tại, Mexico vẫn còn nợ Mỹ hơn 1,55 tỉ mét khối nước, khi chu kỳ hiện tại của hiệp ước sẽ kết thúc vào tháng 10 tới. Căng thẳng càng gia tăng sau khi hồi tháng 3, Mỹ từ chối lời đề nghị chuyển nước đặc biệt từ phía Mexico do không đủ lượng nước dự trữ.
Tranh chấp nước diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Mexico vốn đã căng thẳng vì hàng loạt vấn đề, từ thương mại đến nhập cư và ma túy.
Washington đang yêu cầu Mexico hành động mạnh mẽ hơn với làn sóng nhập cư bất hợp pháp và hoạt động buôn bán ma túy xuyên biên giới.
Mexico cho rằng việc tuân thủ nghĩa vụ cung cấp nước đang bị cản trở bởi hạn hán kéo dài hơn hai thập kỷ ở lưu vực sông Rio Grande - trong đó năm 2023 được ghi nhận là nghiêm trọng nhất.
Tình trạng hạn hán và nhu cầu sử dụng nước cao từ nông nghiệp khiến mực nước sông Colorado nguồn sống của khu vực tây nam nước Mỹ sụt giảm đáng kể. Các nhà lập pháp Mỹ liên tục chỉ trích việc Mexico thường chỉ chuyển nước vào cuối chu kỳ hiệp ước khiến nguy cơ thiếu hụt luôn thường trực.
