Tin tứcĐộng thái này diễn ra trong bối cảnh IREL đang hướng tới mục tiêu phát triển năng lực chế biến đất hiếm trong nước – lĩnh vực hiện do Trung Quốc chiếm thị phần lớn trên thị trường toàn cầu.
Kể từ tháng 4, Trung Quốc đã hạn chế xuất khẩu đất hiếm, gây áp lực lên các nhà sản xuất ô tô và thiết bị công nghệ cao trên toàn thế giới.
Tại một cuộc họp gần đây với lãnh đạo các doanh nghiệp ô tô và ngành công nghiệp liên quan, Bộ trưởng Bộ Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ, ông Piyush Goyal đã yêu cầu IREL ngừng xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản – chủ yếu là neodymium, nguyên liệu quan trọng để sản xuất nam châm cho động cơ xe điện.
Logo tập đoàn thương mại Nhật Bản Toyota Tsusho. - Ảnh: Reuters.
Theo một thỏa thuận liên chính phủ năm 2012, IREL sẽ cung cấp đất hiếm cho Toyotsu Rare Earths India – công ty con của tập đoàn thương mại Nhật Bản Toyota Tsusho – để tinh chế và xuất khẩu sang Nhật Bản phục vụ sản xuất nam châm.
Dữ liệu thương mại hải quan cho thấy, trong năm 2024, Toyotsu đã xuất khẩu sang Nhật hơn 1.000 tấn đất hiếm – tương đương một phần ba tổng sản lượng 2.900 tấn do IREL khai thác, dù Nhật Bản vẫn chủ yếu phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc.
Hai nguồn tin thân cận với vấn đề cho biết, IREL xuất khẩu đất hiếm do hạn chế về năng lực chế biến trong nước, nhưng trước tình hình gián đoạn nguồn cung từ Trung Quốc, công ty này mong muốn giữ lại nguồn tài nguyên để phục vụ kế hoạch mở rộng khai thác và chế biến trong nước. Hiện IREL đang chờ phê duyệt tại 4 mỏ mới.
Tuy nhiên, theo các nguồn tin này, việc dừng ngay lập tức nguồn cung cho Nhật Bản có thể gặp trở ngại do bị ràng buộc bởi thỏa thuận song phương giữa hai chính phủ.
Ấn Độ hiện sở hữu trữ lượng đất hiếm lớn thứ 3 thế giới, với khoảng 6,9 triệu tấn. Tuy nhiên, quốc gia này vẫn chưa phát triển được ngành sản xuất nam châm trong nước và đang phụ thuộc gần như hoàn toàn vào nguồn nhập khẩu, chủ yếu từ Trung Quốc.
Theo dữ liệu chính phủ, trong năm tài khóa đến tháng 3/2025, Ấn Độ đã nhập khẩu 53.748 tấn nam châm đất hiếm – thành phần thiết yếu trong sản xuất ô tô, tua bin gió, thiết bị y tế và nhiều sản phẩm công nghiệp khác.
Tại Ấn Độ, hoạt động khai thác đất hiếm hiện được độc quyền bởi công ty IREL, đơn vị cung ứng nguyên liệu cho các dự án năng lượng hạt nhân và quốc phòng thuộc Bộ Năng lượng Nguyên tử Ấn Độ (DAE).
Các chuyên gia nhận định, do thiếu công nghệ và cơ sở hạ tầng khai thác quy mô lớn, phải mất nhiều năm nữa Ấn Độ mới có thể xây dựng chuỗi cung ứng đất hiếm thương mại hoàn chỉnh.
Chính phủ Ấn Độ đang hoàn thiện các chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến đất hiếm và sản xuất nam châm trong nước, nhằm đáp ứng nhu cầu nội địa và giảm lệ thuộc vào nhập khẩu.
