WHO cảnh báo: Tình trạng kháng thuốc kháng sinh tăng vọt trên toàn cầu

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa công bố báo cáo Giám sát tình trạng kháng kháng sinh toàn cầu (GLASS), tiết lộ sự gia tăng đáng báo động về tình trạng kháng thuốc kháng sinh trên khắp thế giới.

Báo cáo, thu thập dữ liệu về hơn 23 triệu ca nhiễm trùng do vi khuẩn từ 104 quốc gia, cho thấy tỷ lệ kháng thuốc đã đạt đến "điểm tới hạn quan trọng", đe dọa làm sụp đổ những thành tựu của y học hiện đại.

Hồ sơ năm 2023 cho thấy, cứ 6 trường hợp nhiễm trùng do vi khuẩn được xác nhận trong phòng thí nghiệm thì có một trường hợp kháng thuốc kháng sinh.

Tệ hơn, hơn 40% thuốc kháng sinh đã mất tác dụng đối với các bệnh nhiễm trùng thông thường ở máu, đường ruột, đường tiết niệu và đường tình dục trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2023.

khang-khang-sinh-131025
Báo cáo của WHO nêu lên mối lo ngại nghiêm trọng về vi khuẩn gram âm như E. coli - Ảnh: Thư viện ảnh khoa học/Alamy

Vấn đề càng trầm trọng hơn ở các khu vực có hệ thống chăm sóc sức khỏe yếu kém. Dựa trên dữ liệu thu thập được, WHO ước tính cứ 3 ca nhiễm trùng do vi khuẩn ở Đông Nam Á và Đông Địa Trung Hải thì có 1 ca kháng thuốc kháng sinh vào năm 2023, và cứ 5 ca thì có một ca ở Châu Phi.

Tiến sĩ Yvan Hutin, Giám đốc Bộ phận Kháng thuốc của WHO, mô tả những phát hiện này là "vô cùng đáng lo ngại". Ông cảnh báo: "Khi tình trạng kháng thuốc tiếp tục gia tăng, chúng ta đang cạn kiệt các lựa chọn điều trị và đặt tính mạng con người vào tình trạng nguy hiểm".

Báo cáo đặc biệt gióng lên hồi chuông cảnh báo về vi khuẩn gram âm – những vi khuẩn có lớp vỏ bảo vệ bên ngoài, gây ra một số bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng nhất, thường dẫn đến nhiễm trùng huyết và suy nội tạng.

Cụ thể, 40% vi khuẩn E. coli và hơn 55% vi khuẩn Klebsiella pneumoniae đã kháng lại cephalosporin thế hệ thứ ba, phương pháp điều trị lựa chọn đầu tiên cho các nhiễm trùng này. Tại khu vực Châu Phi của WHO, tỷ lệ kháng thuốc đối với các vi khuẩn này thậm chí thường vượt quá 70%.

Tình trạng kháng thuốc cũng đang tăng đối với các loại kháng sinh lựa chọn thứ hai quan trọng, như carbapenem và fluoroquinolone, đối với các vi khuẩn gram âm chủ chốt. Tình trạng này dẫn tới việc thu hẹp các lựa chọn điều trị.

Kháng thuốc (AMR) xảy ra khi mầm bệnh tiến hóa chống lại các loại thuốc được sử dụng để tiêu diệt chúng. Năm 2021, AMR đã góp phần gây ra 4,71 triệu ca tử vong, trong đó 1,14 triệu ca tử vong là nguyên nhân trực tiếp.

Tiến sĩ Manica Balasegaram tại Hiệp hội Nghiên cứu và Phát triển Kháng sinh Toàn cầu cho biết, hậu quả đang ngày càng rõ rệt, và số ca tử vong do kháng thuốc dự kiến sẽ tăng mạnh, tăng 70% vào năm 2050.

Bình luận