Tin tứcChỉ trong nửa đầu năm 2025, Trung tâm đã tiếp nhận hàng loạt ca biến chứng nghiêm trọng từ việc lạm dụng thuốc này.
Chẳng hạn như trường hợp bệnh nhân nam (51 tuổi, Hải Phòng) tự mua Phenylbutazone online trị đau khớp, khiến cơ thể sốt cao, phát ban toàn thân.
Bệnh nhân nam (66 tuổi, Nghệ An) được người nhà cho dùng Phenylbutazone 35 ngày, dẫn tới bị ban đỏ xuất huyết, sốt.
Bệnh nhân nam (39 tuổi, Phú Thọ) tự mua thuốc trên mạng và uống 30 ngày, dẫn tới tình trạng sốt, đau họng, phát ban toàn thân.
Cả ba bệnh nhân trên được chẩn đoán mắc Hội chứng DRESS.
Riêng bệnh nhân nữ (70 tuổi, Hòa Bình) được chẩn đoán mắc hội chứng Lyell sau khi tự dùng Phenylbutazone và thuốc không rõ nguồn gốc. Bệnh nhân này có triệu chứng sốt cao, loét miệng, đau mắt, suy gan cấp, sốc nhiễm khuẩn và tử vong.
Đây là 4 trong một loạt ca bệnh dị ứng thuốc nặng do Phenylbutazone được tiếp nhận tại Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng từ đầu năm 2025 đến nay.
Hầu hết các trường hợp đều khởi phát muộn, ít nhất 1 tuần kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, thậm chí có thể sau 1 - 3 tháng mới xuất hiện triệu chứng.
Điều này gây khó khăn trong việc khai thác tiền sử để tìm nguyên nhân gây dị ứng.
Bên cạnh đó, tên thuốc thường là tiếng nước ngoài, người bệnh không thể nhớ hoặc đọc lại đúng tên biệt dược hoặc hoạt chất đã dùng.
Những triệu chứng ban đầu có thể gây nhầm lẫn với những triệu chứng do bệnh lý nhiễm trùng, do đó, người bệnh có thể đến khám tại các chuyên khoa khác. Vì vậy, thời gian chẩn đoán bị kéo dài dẫn đến không được can thiệp điều trị sớm.
Phenylbutazone vì sao bị cấm?
Theo Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Phenylbutazone là thuốc chống viêm không steroid (NSAID) đã bị Bộ y tế Việt Nam cấm lưu hành từ năm 2013 do nguy cơ gây ra các phản ứng dị ứng cực kỳ nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.
Ví dụ như: Hội chứng Dress gây sốt cao, phát ban toàn thân, tổn thương nội tạng (gan, thận, tim, phổi); Hội chứng Lyell (hoại tử da nhiễm độc) khiến da bong tróc như bỏng nặng, nhiễm trùng, suy đa tạng, tử vong cao; và suy tủy xương, xuất huyết tiêu hóa, suy thận cấp.
Bác sĩ Chu Chí Hiếu - Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng cho biết, các trường hợp dị ứng thuốc nặng này, ngoài việc mất nhiều thời gian để có thể phục hồi hoàn toàn, dù đã khỏi thì vẫn có nguy cơ tái phát (kể cả không tiếp xúc lại với thuốc) và tiềm ẩn nhiều biến chứng muộn sau này.
Phenylbutazone là thuốc cấm vì nguy cơ gây dị ứng nghiêm trọng, suy đa tạng, thậm chí tính mạng người bệnh. Các ca bệnh là minh chứng rõ ràng nhất. Do đó, người dân tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng bất kỳ thuốc gì khi chưa có chỉ định bác sĩ.
