Viêm xương khớp – một căn bệnh thoái hóa khớp phổ biến – hiện ảnh hưởng gần 1/4 dân số trưởng thành và là nguyên nhân hàng đầu gây đau và tàn tật trên thế giới.
Tình trạng này xảy ra khi lớp sụn đệm ở các đầu xương bị bào mòn, gây đau nhức, cứng khớp và giảm khả năng vận động. Hiện chưa có phương pháp phục hồi lớp sụn, người bệnh chủ yếu dùng thuốc giảm đau cho đến khi cần phẫu thuật thay khớp.
Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet Rheumatology, các nhà khoa học tại Đại học Utah phối hợp với Đại học New York và Đại học Stanford đã chứng minh tiềm năng của phương pháp “tập dáng đi”.
Trong một thử nghiệm lâm sàng kéo dài một năm, các nhà khoa học nhận thấy, việc điều chỉnh nhẹ góc đặt bàn chân khi đi bộ mang lại hiệu quả giảm đau tương đương với việc dùng thuốc và giúp làm chậm quá trình tổn thương sụn khớp gối.

Chỉ cần điều chỉnh góc bàn chân trong khi đi bộ có thể giảm đau và làm chậm quá trình tổn thương sụn đầu gối. - Ảnh: Getty Images.
Tiến sĩ Scott Uhlrich, Trợ lý Giáo sư Kỹ thuật Cơ khí tại Đại học Utah và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết, ý tưởng về can thiệp cơ sinh học không mới, nhưng đây là lần đầu tiên có một nghiên cứu ngẫu nhiên, có đối chứng giả dược chứng minh hiệu quả của phương pháp này.
Các nhà nghiên cứu tập trung vào bệnh nhân viêm xương khớp từ mức độ nhẹ đến trung bình ở khoang trong của đầu gối – nơi thường chịu nhiều lực hơn so với khoang ngoài.
Trong tổng số 68 người tham gia, một nửa được được chỉ định điều trị giả dược với dáng đi giống tự nhiên, nhóm còn lại được hướng dẫn điều chỉnh góc bàn chân tối ưu để giảm tải khớp gối.
Trong hai buổi đầu, mỗi người tham gia được phân tích cá nhân bằng máy chụp cộng hưởng từ (MRI), thảm chạy có gắn cảm biến áp lực và hệ thống ghi hình chuyển động để xác định cách xoay mũi bàn chân (vào trong hoặc ra ngoài, 5 độ hay 10 độ) tùy vào dáng đi tự nhiên của từng người.
Những người tham gia trải qua 6 buổi huấn luyện mỗi tuần, được hỗ trợ thiết bị gắn ở ống chân phát tín hiệu rung để giữ đúng dáng đi. Sau đó, họ được khuyến khích tập đi theo dáng đi mới ít nhất 20 phút mỗi ngày, kết hợp tái kiểm tra định kỳ.
Sau một năm, những người tham gia báo cáo về tình trạng đau đầu gối và được chụp MRI lần thứ hai để đánh giá mức độ tổn thương sụn khớp.
Ông Uhlrich cho biết, kết quả MRI cho thấy nhóm được can thiệp có tốc độ suy giảm lớp sụn khớp chậm hơn, đồng thời mức độ giảm đau được ghi nhận nằm trong khoảng từ tương tự thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen đến gần bằng thuốc giảm đau mạnh như OxyContin.
Theo nhóm nghiên cứu, ưu điểm lớn của phương pháp này là khả năng bệnh nhân duy trì lâu dài, có thể giúp những người ở độ tuổi 30 - 50 giảm nhiều năm đau đớn trước khi được chỉ định phải thay khớp.
Các nhà nghiên cứu kỳ vọng sẽ đơn giản hóa quy trình “tập dáng đi” trước khi áp dụng rộng rãi trong lâm sàng. Hiện nhóm nghiên cứu đã phát triển công nghệ có thể cá nhân hóa và triển khai phương pháp này tại các cơ sở y tế bằng cách sử dụng các cảm biến di động, như camera trên điện thoại thông minh hoặc giày thông minh.