Tin tứcBộ phim điện ảnh Vải Tiến Trường An, do Đại Bằng làm đạo diễn kiêm đóng chính, đang là một trong những tác phẩm được mọt phim Hoa ngữ thảo luận sôi nổi. Cải biên dựa trên tiểu thuyết cùng tên của tác giả Mã Bá Dung, phim đưa người xem về thời nhà Đường, xoay quanh giai thoại nổi tiếng về sở thích ăn vải của Dương quý phi.
Với giọng điệu hài hước đầy châm biếm, Vải Tiến Trường An được đánh giá là một câu chuyện thấm đẫm hiện thực, nhìn lại lịch sử dưới lăng kính chua chát của những người "làm công ăn lương" thời phong kiến. Không chỉ dừng lại ở đó, quan trường không khác gì chốn công sở và xã hội thời bấy giờ cũng tồn tại những góc khuất, những vấn đề gây nhức nhói.
"Sứ giả vải" bất đắc dĩ
Giữa kinh thành Trường An đêm khuya đèn đuốc sáng trưng, tiếng vó ngựa dồn dập xé tan màn đêm. Một người đàn ông tóc bạc rối tung, đôi mắt đỏ ngầu, gương mặt kiệt sức tưởng chừng có thể ngã gục bất cứ lúc nào nhưng vẫn một tay ôm chặt chiếc bình, một tay ghì chặt dây cương, điên cuồng phi ngựa về phía trước.
Nếu không biết trước, ắt hẳn ai cũng sẽ nghĩ rằng người đàn ông này đang vận chuyển một món đồ hoặc tin tức gì đó hết sức quan trọng. Song, khi chiếc túi vải trên lưng người đàn ông rách toạc, để cho vô số những cánh hoa gạo (hoa mộc miên) rơi ra như mưa. Khung cảnh trông có vẻ lãng mạn ấy lại đau lòng, chua chát đến lạ. Đó là lời hứa của Lý Thiện Đức (Đại Bằng đóng) đối với người vợ của mình, Trịnh Ngọc Đình (Dương Mịch đóng) khi thực hiện nhiệm vụ "sứ giả vải".
"Sứ giả vải", nghe có vẻ như một chức vụ rất quan trọng, rất đáng kiêu hãnh nhưng thực tế là công việc giao vải tươi từ Lĩnh Nam (nay là Quảng Đông, Quảng Tây, Trung Quốc) về Trường An (nay là Tây An, Trung Quốc) với quãng đường hơn 5000 dặm (tương đương 2500km).
Lý Thiện Đức vốn rất giỏi tính toán, 18 năm trước thi đỗ làm quan. Ban đầu, anh tiến vào quan trường với một niềm tin son sắt, ánh mắt rạng ngời, lưng luôn thẳng tắp, ngẩng cao đầu hướng về tương lai. Tuy nhiên, trên bước đường như "làm trâu làm ngựa" này, sự đơn thuần, chất phác, những nỗ lực của anh đều không thấy hồi đáp.
Nhiều năm làm việc nghiêm túc, chính trực, anh vẫn giậm chân tại chức cửu phẩm, cấp bậc thấp nhất trong hệ thống quan lại lúc bấy giờ. Hiện tại, ánh mắt anh đã mất đi vẻ xán lạn ban đầu, không còn dám ngẩng cao đầu mỗi khi đối diện với cấp trên. Mỗi lần gặp sếp lớn (quan cấp cao), anh luôn khúm núm, thường phải quỳ rạp người, mũi như dán chặt xuống mặt đất. Khi bị các sếp nhỏ (quan cấp giữa) chê bai, khiển trách, anh cũng không dám phản bác nửa lời.
Lý Thiện Đức dường như chỉ còn lại duy nhất một tâm nguyện là tích góp đủ tiền mua một căn nhà nhỏ ở khu trường học, sống bình yên bên vợ con. Mặc dù có thể phải trả nợ đến cuối đời nhưng ít ra, Lý Thiện Đức vẫn còn lý do để phấn đấu, để cuộc sống không trở nên vô nghĩa.
Thế nhưng, một thánh chỉ đã thay đổi cả số phận của Lý Thiện Đức. Dương quý phi thích ăn vải tươi, để chiều lòng sủng phi, thánh thượng đã ra lệnh phải có vải tươi từ Lĩnh Nam dâng lên vào dịp sinh nhật bà. Đây gần như là một nhiệm vụ bất khả thi trong một thế giới không có công nghệ hiện đại. Vải là loại trái cây khó bảo quản, sau khi thu hoạch khỏi cảnh, một ngày đổi màu, hai ngày đổi mùi, ngày thứ ba đổi vị.
Lĩnh Nam cách Trường An những 2500km, làm cách nào để vận chuyển vải nhưng vẫn đảm bảo được độ tươi ngon quả thực là một bài toán không thấy được lời giải. Một số câu hỏi liền được đặt ra: "Tại sao không mang cây giống về trồng ở Trường An?" hoặc "Tại sao không đưa quý phi đến Lĩnh Nam ăn vải cho thỏa thích?". Nhưng câu trả lời lại rất đơn giản và khắc nghiệt: khí hậu Trường An không phù hợp để vải sinh trưởng, thân phận cao quý của quý phi không cho phép bà "lặn lội" đường xa chỉ vì mấy trái vải khi bà có quyền lực để sai khiến người khác. Hơn nữa, việc Dương quý phi có thực sự thích ăn vải hay không cũng không ai biết, có chăng đó chỉ là cái cớ, là một "quân cờ" để kẻ khác trục lợi.
Khi thánh chỉ ban xuống, không ai được chỉ đích danh. Các sếp lớn đùn đẩy trách nhiệm, các sếp nhỏ khẳng định nhiệm vụ là bất khả thi nhưng không làm được thì sẽ bị xử tội nặng. Thay vì tìm cách giải quyết, họ tìm một kẻ thật thà để "đỡ đạn" và Lý Thiện Đức đã rơi vào cái bẫy của cấp trên. Những lời đường mật đánh vào sự ấm ức, bất công mà anh đã chịu đựng suốt bao năm qua khiến Lý Thiện Đức, dù nghi hoặc nhưng cuối cùng vẫn gật đầu đồng ý, ngỡ rằng đây là cơ hội để những thiệt thòi được đền bù.
Tỉnh dậy sau bữa tiệc "gắn kết tình đồng nghiệp" thực chất là cái bẫy kia, Lý Thiện Đức giật mình nhận ra "bánh vải chiên" đã biến thành "vải tươi". Chỉ một chữ khác biệt nhưng lại nói lên rõ bản chất "làm bia đỡ đạn" của những người làm công ăn lương cấp thấp như anh. Khi Lý Thiện Đức hốt hoảng đối chất lại nhiệm vụ, cấp trên liền trở mặt không quan tâm, đồng nghiệp lạnh nhạt. Nếu Lý Thiện Đức không hoàn thành nhiệm vụ đồng nghĩa người bị xử tội sẽ là anh.
Phía sau sở thích "ăn vải tươi" là tấn bi kịch của biết bao người
Nếu đối diện với một thách thức lớn đến mức không nhìn thấy khả năng thành công ở đâu, khả năng nhiều người sẽ lựa chọn bỏ cuộc ngay từ đầu nhưng Lý Thiện Đức lại không. Có thể Lý Thiện Đức sợ liên lụy đến vợ con nhưng câu nói "Cho dù có thất bại, ta cũng muốn biết mình còn cách vạch đích bao xa." của anh lại chứa đựng một tinh thần thép không chịu thua khi chưa thật sự bắt đầu và làm hết sức mình.
Lý Thiện Đức lần đầu tiên lặn lội đến Lĩnh Nam đã thân tàn ma dại, dựa trên tính chất địa lý và địa hình của quãng đường, nhiệm vụ vận chuyển vải tươi thật sự khó hơn lên trời. Không có máy bay, không có phương tiện tiên tiến, Lý Thiện Đức vận dụng kỹ năng tính toán để tìm ra những tuyến đường, lộ trình đi nhanh nhất đồng thời thử nghiệm không ngừng các cách bảo quản vải tối ưu nhất để giữ được độ tươi ngon trong quá trình vận chuyển ít nhất phải hơn 10 ngày.
Đến đây mới thấy, trí tuệ con người quả nhiên vô hạn. Thời nào cũng sẽ có nhân tài, có những người tinh ý và thông minh vận dụng chính những kiến thức được học, kinh nghiệm thực tiễn để vận dụng vào những trường hợp cần thiết.
Ấy vậy nhưng, khi Lý Thiện Đức sắp tìm ra lời giải cho bài toán khó, những cấp trên của anh lại bắt đầu đứng ngồi không yên. Anh không chỉ đối diện với vấn đề quãng đường và thời gian mà còn gặp phải những chướng ngại có chủ đích.
Nếu Lý Thiện Đức thất bại, chỉ mình anh chịu tội. Nhưng nếu anh thành công, đó sẽ là một cú "vả mặt" đau điếng vào sự vô tích sự và lười nhác của họ. Mỗi cấp bậc đều có những suy tính riêng: cấp thấp sợ mất mạng, cấp trung sợ mất quyền lực, cấp cao sợ mất thể diện. Do đó, họ bắt đầu tìm đủ mọi cách để ngăn cản, làm khó Lý Thiện Đức, thậm chí cử người thủ tiêu anh.
Trong lúc bế tắc nhất, trong lúc những tưởng đã phải chịu thua trước số phận, Hữu tướng (Lưu Đức Hoa thủ vai) đã trao cho Lý Thiện Đức chiếc chìa khóa để mở ra cánh cửa hy vọng. Đó là một chức vị mới, một kim bài có khả năng điều động nhân lực của các bộ. Chính vào giờ phút Lý Thiện Đức ngồi trên lưng ngựa, chuẩn bị một lần nữa đến Lĩnh Nam, một viên quan mặc áo đỏ nhạt cố vươn tay để che dù cho anh, anh mới hiểu và cảm nhận được cái gì gọi là quyền lực.
Cuối cùng, dù không biết đã hao tốn bao nhiêu tài nguyên, nhân lực, bao nhiêu tính mạng của cả người lẫn ngựa, những trái vải tươi cũng đến được thành Trường An. Đó cũng chính là cảnh tượng được nhắc đến ở đầu bài viết, khắc họa câu thơ "Bụi hồng ngựa cuốn, phi cười mỉm. Vải tiến mang về, ai biết đâu".
Khi trái vải xuất hiện trong bữa tiệc, khung cảnh xung quanh được làm mờ đi, trái vải lúc này trở thành nhân vật chính. Song, khi bàn tay của quý phi vừa chạm vào vỏ ngoài của nó, tiếng hô "bắt đầu" vang lên, quý phi rút tay lại. Nào ai biết quý phi thích ăn vải đến mức nào nhưng để có những trái vải tươi kia, đã có biết bao nhiêu tiền của, mồ hôi lẫn nước mắt của bao nhiêu người và ngựa. Sau tất cả những hy sinh, trái vải lại chỉ là một trong số vô vàn loại trái cây khác trên bàn tiệc, không có gì đáng giá.
Chính cảnh quay này đã đẩy sự bức bách, nghẹn ngào lên đến cùng cực. Bao nhiêu công sức, bao nhiêu sự nỗ lực cuối cùng lại không là gì. Khi liên tưởng, cộng hưởng với thực tế, đó không khác nào như sự cố gắng làm việc của mỗi một người chúng ta nhưng lại không được công nhận. Song, ở một phương diện khác, Lý Thiện Đức đã chứng minh đã biết được mình "cách vạch đích bao xa", đã không phụ lòng vợ con, không hổ thẹn với những người đã cùng anh cố gắng, những người đã giúp anh hoàn thành nhiệm vụ.
Khúc ca bi tráng đan xen nhiều cung bậc cảm xúc
Vải Tiến Trường An của đạo diễn kiêm nam chính Đại Bằng (Đổng Thành Bằng) với sự tham gia chính của nhiều tên tuổi nổi bật, đình đám như Bạch Khách, Trang Đạt Phi, Lưu Tuấn Khiêm, Lưu Đức Hoa, Dương Mịch, Thường Viễn, Tôn Dương, Tống Tiểu Bảo, Trương Nhược Quân... Tác giả nguyên tác, Mã Bá Dung cũng góp mặt trong phim (vai viên quan áo bào đỏ).
Đáng chú ý, thay vì thảo luận về diễn xuất và sự xuất hiện của các tên tuổi lớn, khán giả lại quan tâm nhiều hơn đến nhân vật của họ. Điều đó đồng nghĩa với việc họ đã hóa thân, lột tả gần như trọn vẹn vai trò nhân vật của mình.
Ngoài thành công khơi dậy tinh thần nhiệt huyết, sưởi ấm những tâm hồn đang dần trở nên nguội lạnh, mất phương hướng và ý chí trong công việc, Vải Tiến Trường An còn khéo léo thêm thắt những nốt nhạc lãng mạn của tình yêu. Cuộc sống có khi sẽ rất khó khăn và bế tắc nhưng tình yêu giữa Lý Thiện Đức và Trịnh Ngọc Đình vẫn bền chặt, son sắt sau từng đợt sóng gió.
Người chồng lặn lội đường xa, lúc đi tóc vẫn còn đen đến khi trở về lại bạc trắng cả đầu. Bao nhiêu khó khăn, gian khổ cũng không ngăn cản được việc Lý Thiện Đức giữ vững lời hứa với vợ, đem về những đóa hoa mộc miên...
Theo dõi voh.com.vn để không bỏ lỡ những thông tin mới nhất về showbiz, phim ảnh, âm nhạc, TV Show... tại chuyên mục Giải trí.
