Riêng tháng 4, ngành ghi nhận mức xuất khẩu ấn tượng 850 triệu USD, nhờ nhu cầu cao từ các thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản và EU.
Tôm tiếp tục là mặt hàng chủ lực với kim ngạch 1,27 tỷ USD, tăng 30% trong 4 tháng. Tháng 4 riêng lẻ đạt 330,8 triệu USD, nhờ giá tôm ổn định trở lại và nhu cầu mạnh tại Trung Quốc, Nhật Bản, EU.
Các mức giá hiện tại như tôm sú tại Mỹ (17,7 USD/kg) và tôm chân trắng tại Trung Quốc (6,6 USD/kg) tạo nền tảng thuận lợi cho xuất khẩu tiếp tục bứt phá.
Cá tra đóng góp 632,7 triệu USD trong 4 tháng đầu năm (tăng 9%), nhưng tăng trưởng chững lại trong tháng 4 do lo ngại chính sách thuế mới từ Mỹ có thể được áp từ tháng 7.
Trước nguy cơ bị đánh thuế 46%, nhiều doanh nghiệp đã tranh thủ xuất khẩu sớm trong giai đoạn hoãn thuế 90 ngày.
Trong khi đó, cá rô phi nổi lên là sản phẩm tiềm năng mới khi kim ngạch trong tháng 4 tăng tới 138%, đạt 19 triệu USD.
Sự gia tăng này phần lớn nhờ nhu cầu từ Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản, cùng kế hoạch mở rộng diện tích nuôi trồng lên 40.000 ha vào năm 2030.
Ngoài tôm và cá tra, các sản phẩm nhuyễn thể như mực, bạch tuộc, cua ghẹ cũng tăng mạnh, lần lượt đạt 216,4 triệu USD và 83,1 triệu USD, tăng 18% và 82%.
Mặt hàng cá ngừ tuy giảm 12% trong tháng 4, nhưng vẫn giữ mức tăng nhẹ 1% trong cả 4 tháng đầu năm, đạt hơn 304 triệu USD.
Thị trường Trung Quốc dẫn đầu với tổng kim ngạch 709,8 triệu USD, tăng 56%, theo sau là Nhật Bản (536,6 triệu USD) và Mỹ (498,4 triệu USD).
Tuy nhiên, xuất khẩu sang Mỹ đang đối mặt khó khăn do rào cản thuế quan và các quy định kỹ thuật mới, khiến nhiều doanh nghiệp gấp rút hoàn tất đơn hàng trước ngày 9/7 – thời điểm áp thuế trở lại.
Dù thị trường Mỹ chững lại, các hiệp định thương mại như EVFTA và CPTPP đang giúp Việt Nam mở rộng xuất khẩu vào EU và Hàn Quốc. EU ghi nhận mức tăng 17% trong 4 tháng, đạt 351,5 triệu USD, còn Hàn Quốc tăng 15%, đạt 264,1 triệu USD.
Đặc biệt, các sản phẩm chế biến sâu như cá tra fillet và tôm tiện lợi đang được nhiều thị trường ưa chuộng, nhờ giá trị gia tăng cao.
Trước bối cảnh cạnh tranh gay gắt, nhiều doanh nghiệp đang chuyển hướng sang các thị trường mới như Brazil, Mexico và Trung Đông, đồng thời đầu tư công nghệ chế biến hiện đại để nâng cao lợi thế cạnh tranh.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn dự báo kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm nay có thể đạt 10,5 tỷ USD, nếu doanh nghiệp trong ngành tận dụng tốt các hiệp định thương mại, đồng thời thích ứng linh hoạt với rào cản kỹ thuật và chính sách thuế từ các thị trường lớn như Mỹ.