Tin tứcLúng túng, lo lắng trong năm đầu “chuyển giao chương trình”
Khác với các năm trước, kỳ thi lớp 10 năm nay tại TPHCM diễn ra trong bối cảnh đặc biệt: lần đầu tiên học sinh thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, thay vì chương trình cũ đã quá quen thuộc với cả học trò lẫn thầy cô. Điều này khiến không ít học sinh, phụ huynh và thậm chí cả giáo viên rơi vào trạng thái… hồi hộp chờ đề.
Hiệu trưởng một trường THCS tại quận Bình Thạnh chia sẻ: “Nội dung đề thi năm nay thay đổi khá mạnh theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh. Đề thi không còn bám sát SGK như trước mà mở rộng, đòi hỏi tư duy và khả năng vận dụng cao.”
Lo lắng cũng là tâm trạng chung của nhiều học sinh. Dù chỉ còn một ngày trước kỳ thi nhiều em vẫn miệt mài học thêm.
Căng thẳng không chỉ vì số lượng, mà vì chất lượng kỳ thi
Tuy số thí sinh thi vào lớp 10 năm nay tại TPHCM giảm đáng kể chỉ còn hơn 76.000 em, giảm hơn 5.000 em so với năm ngoái nhưng điều đó không đồng nghĩa áp lực giảm theo. Ngược lại, chất lượng đề thi và mức độ cạnh tranh, đặc biệt vào các trường chuyên, lại tăng rõ rệt.
Năm 2025 cũng là năm đầu tiên bốn trường THPT nổi tiếng của TPHCM gồm Nguyễn Thượng Hiền, Gia Định, Mạc Đĩnh Chi và Nguyễn Hữu Huân ngừng tuyển sinh lớp 10 chuyên theo quy định của Bộ GD-ĐT. Điều này kéo theo hệ quả: chỉ tiêu lớp 10 chuyên giảm mạnh, dù một vài trường chuyên như Lê Hồng Phong, Trần Đại Nghĩa có tăng nhẹ về chỉ tiêu.
Trường chuyên Lê Hồng Phong chỉ tăng thêm 35 chỉ tiêu nhờ mở thêm một lớp chuyên tin học; Trường Trần Đại Nghĩa tăng thêm 70 chỉ tiêu cho hai lớp chuyên toán và hóa. Đặc biệt, năm nay Trần Đại Nghĩa còn mở rộng đối tượng tuyển sinh ra toàn quốc thay vì chỉ giới hạn học sinh tốt nghiệp THCS tại TPHCM như trước.
Giáo viên nhiều trường dự đoán: “Năm nay chỉ những học sinh thực sự có năng khiếu nổi trội mới có thể đậu vào lớp 10 chuyên.”
“Đường đua” khốc liệt ngay cả ở trường top sau
Không chỉ các trường nổi tiếng mới có tỷ lệ “chọi” cao, nhiều trường THPT thuộc nhóm trung bình khá cũng đang chứng kiến cuộc cạnh tranh gay gắt.
Theo công bố của Sở GD-ĐT TPHCM, 10 trường có tỉ lệ chọi cao nhất năm nay gồm cả các trường nội thành như Trần Đại Nghĩa, Lê Quý Đôn, Nguyễn Thị Minh Khai và các trường ở vùng ven ngoại thành như Vĩnh Lộc, Phạm Văn Sáng, Nguyễn Hữu Cầu, Thủ Đức...
Điều này cho thấy áp lực tuyển sinh không chỉ diễn ra ở trung tâm thành phố mà còn lan rộng tới những khu vực đông dân cư, nơi nhu cầu vào học công lập tăng cao.
Việc áp dụng Chương trình GDPT 2018 là bước chuyển đổi tất yếu, hướng tới một nền giáo dục thực học - thực hành, lấy người học làm trung tâm. Quá trình chuyển giao chắc chắn không tránh khỏi bỡ ngỡ.
Áp lực kỳ thi lớp 10 hiện nay là một phép thử lớn, không chỉ với học sinh mà còn với cả giáo viên, phụ huynh và ngành giáo dục nói chung. Điều quan trọng là các bên cần phối hợp chặt chẽ, tránh chạy theo “học thêm - học tủ”, mà nên tập trung vào rèn luyện tư duy, kỹ năng làm bài và phương pháp học phù hợp với chương trình mới.
Nếu nhìn xa hơn, kỳ thi lớp 10 năm nay không chỉ là một kỳ thi chuyển cấp, mà còn là “bản lề” trong quá trình thay đổi tư duy giáo dục: từ ghi nhớ sang vận dụng, từ thụ động sang chủ động - con đường dù gập ghềnh nhưng cần thiết để đào tạo thế hệ công dân tương lai năng động, độc lập và sáng tạo.
