Tin tứcĐoạn video được đăng tải bởi tài khoản YouTube Salaryman Tokyo, theo chân một nhân viên văn phòng từ lúc rời nhà lúc 7h16 sáng với tâm trạng “không muốn đi làm chút nào” cho đến khi về nhà lúc 22h45 và kết thúc ngày mới vào 1h15 sáng hôm sau. Video đã phơi bày rõ nét cuộc sống bận rộn, áp lực và nặng nề trong các công ty được người Nhật gọi là "black company" - thuật ngữ ám chỉ những doanh nghiệp có môi trường làm việc tệ hại, thường nhắm vào sinh viên mới ra trường hoặc người thiếu kinh nghiệm.
Nhân vật chính bắt đầu công việc tại văn phòng lúc 9h, chỉ nghỉ giải lao uống cà phê ngắn ngủi trong buổi sáng và liên tục nhắc nhở bản thân phải nhanh tay hơn. Đến trưa, anh chỉ có 45 phút ăn trưa, rồi tiếp tục làm thêm 6 tiếng cho đến 20h15. Khi rời công sở, anh mô tả bản thân đang “kiệt sức hoàn toàn”. Về đến nhà gần 23h, anh nấu ăn, dọn dẹp rồi mới đi ngủ lúc hơn 1h sáng.
Trong video, nhân viên này chia sẻ rằng nhiều “black company” tại Nhật thường áp dụng chiến thuật gây áp lực tinh thần, thậm chí làm nhục những nhân viên có ý định nghỉ việc, gọi họ là “kẻ phản bội” để giữ chân lao động.
Video lập tức thu hút hàng ngàn bình luận bày tỏ sự bất bình. Nhiều người dùng mạng viết: “Con người không được sinh ra để sống kiểu này” hay “Nhật Bản thật tuyệt trong mắt khách du lịch, nhưng với người dân, cuộc sống lại là địa ngục”. Một số bình luận chỉ ra rằng chính nhịp sống công sở quá sức này góp phần khiến tỷ lệ sinh ở Nhật ngày càng giảm vì người trẻ không đủ thời gian và năng lượng để lập gia đình, sinh con.
Thực trạng làm việc quá sức không mới tại Nhật. Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi nước này từng công bố nhiều báo cáo cho thấy lao động trong các lĩnh vực từ y tế, tài chính đến sản xuất đều chịu áp lực giờ làm kéo dài và môi trường cạnh tranh căng thẳng. Văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản vốn chú trọng tính tập thể, nhiều cấp dưới không dám nghỉ phép nếu cấp trên vẫn tiếp tục làm việc, hoặc sợ việc vắng mặt sẽ phá vỡ sự hòa hợp chung.
Nạn kiệt sức vì làm việc quá mức tại Nhật phổ biến đến mức người dân nước này có hẳn một thuật ngữ riêng là “karoshi” — nghĩa là “chết vì làm việc quá sức”. Nạn nhân thường qua đời do đột quỵ, đau tim hoặc tự tử vì căng thẳng kéo dài.
Không ít vụ việc gây rúng động dư luận Nhật Bản những năm gần đây. Năm 2022, bác sĩ Takashima Shingo, 26 tuổi, tại Kobe đã tự tử sau hơn 100 ngày làm việc liên tiếp, với tổng cộng 207 giờ tăng ca chỉ trong tháng cuối đời. Mẹ anh, bà Junko Takashima, cho biết con trai thường tâm sự rằng mọi thứ quá khó khăn và không ai giúp đỡ. Gia đình anh đã lên tiếng kêu gọi cải cách môi trường làm việc cho ngành y tế và người lao động nói chung.
