Tin tứcMột nghiên cứu toàn cầu vừa được công bố trên Tạp chí Phát triển và Năng lực Con người (Journal of the Human Development and Capabilities) đã phát đi cảnh báo nghiêm trọng: trẻ em dưới 13 tuổi không nên sử dụng điện thoại thông minh hoặc mạng xã hội, do nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần và cảm xúc.
Ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm lý, đặc biệt ở bé gái
Nghiên cứu cho thấy, trẻ tiếp xúc với điện thoại càng sớm, nguy cơ tổn thương tâm lý càng cao, đặc biệt rõ rệt ở nhóm bé gái. Việc sở hữu smartphone trước 13 tuổi có liên hệ với các vấn đề như ý nghĩ tự sát, giảm khả năng điều tiết cảm xúc, lòng tự trọng thấp và cảm giác tách biệt khỏi thực tế.
Nguyên nhân chính được cho là do trẻ nhỏ tiếp cận mạng xã hội quá sớm, nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ như mất ngủ, bị bắt nạt qua mạng và xung đột trong gia đình.
Nghiên cứu được thực hiện bởi tổ chức Sapien Labs, do Tiến sĩ Tara Thiagarajan làm trưởng nhóm, với dữ liệu thu thập từ gần 2 triệu người tại 163 quốc gia. Bà Thiagarajan nhấn mạnh: "Chúng ta cần hành động ngay để hạn chế trẻ tiếp cận điện thoại quá sớm, đồng thời xem xét lại toàn bộ môi trường kỹ thuật số đang bao vây giới trẻ."
Nghiên cứu củng cố thêm cảnh báo từ các chuyên gia
Khác với các nghiên cứu trước đây vốn chủ yếu tập trung vào mối liên hệ giữa điện thoại thông minh và trầm cảm hoặc lo âu, nghiên cứu lần này mở rộng sang những khía cạnh ít được đề cập như khả năng kiểm soát cảm xúc và lòng tự trọng, và phát hiện đây là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý của trẻ.
Dù được thực hiện dưới hình thức tự khai, nghiên cứu vẫn cung cấp dữ liệu đủ mạnh để giới chuyên gia kêu gọi các chính phủ và cộng đồng ban hành quy định giới hạn độ tuổi sử dụng smartphone.
Tác giả và nhà xã hội học nổi tiếng Jonathan Haidt, trong cuốn "Thế hệ bất an: Cách mạng tái lập thời thơ ấu gây ra đại dịch sức khỏe tâm thần", cũng khuyến cáo trẻ không nên dùng mạng xã hội trước 16 tuổi. Ông dẫn các nghiên cứu tại Anh cho thấy trẻ dùng mạng xã hội ở tuổi dậy thì có xu hướng giảm mạnh mức độ hài lòng cuộc sống sau đó một năm.
Phụ huynh cần phối hợp và chủ động hành động
Các chuyên gia khuyến nghị phụ huynh nên liên kết với nhau để trì hoãn việc cho trẻ dùng điện thoại thông minh, bất chấp áp lực xã hội. Tại Mỹ, phong trào “Wait Until 8th” (Chờ đến lớp 8) đã tập hợp các gia đình cùng ký cam kết không cho con dùng smartphone cho đến khi hoàn tất lớp 8.
Bác sĩ tâm lý Melissa Greenberg, Trung tâm Tâm lý trị liệu Princeton (New Jersey), cho rằng phụ huynh hoàn toàn có thể khởi xướng cuộc trò chuyện trong cộng đồng về vấn đề này. Đồng thời, bà khuyến khích cha mẹ chọn trường có chính sách nghiêm ngặt về thiết bị điện tử, hoặc đề xuất nhà trường điều chỉnh nếu cần thiết.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nỗ lực cá nhân là chưa đủ. Trẻ vẫn có thể tiếp cận mạng xã hội qua bạn bè, trường học hay các hoạt động ngoại khóa. Do đó, phụ huynh nên tích cực tham gia tranh luận chính sách và vận động hành lang nhằm tạo thay đổi ở cấp độ xã hội.
Nếu con bạn đã dùng điện thoại?
Bác sĩ Greenberg trấn an: “Đừng hoảng sợ nếu bạn đã cho con dùng điện thoại trước 13 tuổi. Hãy trò chuyện cởi mở, giúp con hiểu rằng các vấn đề như lo âu hay tự ti đều phổ biến và luôn có sự hỗ trợ.”
Nếu trẻ có biểu hiện mất ngủ, trầm cảm, cáu gắt…, cha mẹ nên tìm đến chuyên gia tâm lý có chứng chỉ hành nghề, đồng thời xem xét điều chỉnh quy định trong gia đình: xóa bớt ứng dụng, chuyển sang điện thoại cơ bản, hoặc bật tính năng kiểm soát của phụ huynh.
Một cách nói chuyện được gợi ý: “Khi bố mẹ mua điện thoại cho con, lúc đó chưa biết rõ những nguy cơ. Giờ thì các nhà khoa học đã chứng minh và bố mẹ cần thay đổi để làm điều tốt nhất cho con.”
Nếu trẻ phản ứng tiêu cực, phụ huynh nên thấu hiểu và chia sẻ chính những khó khăn của bản thân khi cũng đang cố kiểm soát thời gian dùng thiết bị, nhằm tạo sự đồng cảm.
Nếu con bạn chưa có điện thoại?
Đây là thời điểm lý tưởng để trao đổi với các phụ huynh khác và thống nhất trì hoãn. Theo các chuyên gia, trì hoãn smartphone đến độ tuổi phù hợp là một trong những quyết định nuôi dạy con khôn ngoan nhất mà cha mẹ hiện đại có thể đưa ra.
